«Ξέρεις τι δεν μου αρέσει στον Γκουαρδιόλα;» - Μια θεωρία για την καταστροφή του ποδοσφαίρου

Ο πρώην προπονητής της Ρόμα, Φάμπιο Καπέλο, δεν φαίνεται να έχει ιδιαίτερα όμορφες αναμνήσεις από τον Πεπ Γκουαρδιόλα από τη σύντομη κοινή παρουσία τους στην Τριγκόρια. «Ήρθε να μου πει πώς πρέπει να κάνω τη δουλειά μου» υποστήριξε ο 78χρονος Ιταλός μιλώντας πρόσφατα σε συνέντευξή του στην ισπανική εφημερίδα El Mundo. «Του είπα: Πήγαινε για τρέξιμο και μετά μπορείς να μιλήσεις. Eκεί τελείωσε η συζήτηση».

Η… κόντρα τους, βέβαια, δεν κράτησε μόνο κατά τη μία σεζόν που συνεργάστηκαν στους «τζιαλορόσι», με τον Γκουαρδιόλα να κάνει μόνο οκτώ εμφανίσεις με την ομάδα, καθώς κατά καιρούς ο Καπέλο έχει μιλήσει με διόλου κολακευτικά λόγια για τον Ισπανό και την ποδοσφαιρική φιλοσοφία του. Και συνεχίζει να το κάνει μέχρι σήμερα αν και την ίδια στιγμή αναγνωρίζει την αξία του. Αντιφατικό; Μάλλον, ειλικρινές.

«Ξέρεις τι δεν μου αρέσει στον Γκουαρδιόλα;» συνέχισε ο Καπέλο μιλώντας στην El Mundo. «Η αλαζονεία του. Το Champions League που κέρδισε με τη Μάντσεστερ Σίτι είναι το μόνο όπου δεν δοκίμασε κάτι ωραίο στους καθοριστικούς αγώνες.

Όλα τα άλλα χρόνια, στο Μάντσεστερ και στο Μόναχο, σε κρίσιμες μέρες, πάντα ήθελε να είναι ο πρωταγωνιστής. Άλλαζε τα πράγματα για να… εφεύρει κάτι και μετά να μπορεί να πει: "Δεν κερδίζουν οι παίκτες, αλλά εγώ". Και αυτή η αλαζονεία του κόστισε αρκετά Champions League. Τον σέβομαι, αλλά, για μένα, είναι ξεκάθαρο. Επιπλέον, ακόμα κι αν δεν είναι πλέον δικό του λάθος, έχει κάνει πολύ κακό στο ποδόσφαιρο.

Πάσα, πάσα, πάσα, πάσα, πάσα, πάσα, πάσα... Σήμερα στο ιταλικό ποδόσφαιρο, ο τερματοφύλακας παίζει με την μπάλα. Μια καταστροφή, μια βαρεμάρα. Αρκεί πια να βλέπεις μόνο τα highlights. Για ποιο λόγο να δεις ενενήντα λεπτά με συνεχείς πάσες, χωρίς μονομαχίες, χωρίς κάτι άλλο; Ευτυχώς, βλέπω τελευταία μια προσπάθεια αυτό να αλλάξει. Η Ισπανία το έκανε κερδίζοντας το EURO με δυο εξτρέμ που έπαιζαν γρήγορα».

Και αν υποστηρίξει κάποιος ότι μπορεί ο Καπέλο να έχει «προηγούμενα» με τον Γκουαρδιόλα, δεν είναι μέχρι σήμερα ο μοναδικός που έχει αμφισβητήσει με σθεναρό τρόπο και με επιχειρήματα, που προφανώς οι φανατικοί υποστηρικτές του δεν αποδέχονται, την ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση ότι ο Ισπανός είναι αυτός που άλλαξε το ποδόσφαιρο των τελευταίων ετών με τις ιδέες του. Ή, τουλάχιστον, το άλλαξε με αρνητική έννοια: το κατέστρεψε.

Άλλαζε τα πράγματα για να… εφεύρει κάτι και μετά να μπορεί να πει: "Δεν κερδίζουν οι παίκτες, αλλά εγώ". Και αυτή η αλαζονεία του κόστισε αρκετά Champions League.

Η θεωρία του Μπιέλσα για «την ζημιά του Γκουαρδιόλα»

Η αλήθεια είναι ότι πολλοί ήταν αυτοί που προσπάθησαν να τον μιμηθούν, να τον αντιγράψουν, ακόμα και χωρίς να έχουν στην διάθεσή τους κατάλληλους παίκτες για να το κάνουν. «Ο Γκουαρδιόλα έκανε μεγάλο κακό στο ποδόσφαιρο, χωρίς να το θέλει, επειδή βρήκε ένα σύστημα, το οποίο λίγοι μπορούσαν να υιοθετήσουν και να υπηρετήσουν» έχει πει ο Μαρσέλο Μπιέλσα. Αυτό, βέβαια, είναι περισσότερο κατηγορία για τους «αντιγραφείς» παρά για τον νυν τεχνικό της Μάντσεστερ Σίτι.

Διότι δεν μπορεί να ευθύνεται ο Ισπανός επειδή πολλοί προπονητές θέλησαν να μελετήσουν και να ακολουθήσουν τις μεθόδους του. Αντίθετα, ίσως να είναι αυτό το πιο το πιο εντυπωσιακό επίτευγμα του.

«Εγώ το λέω ‘’η ζημιά του Γκουαρδιόλα’’. Αυτό που πέτυχε ο Γκουαρδιόλα δεν ήταν ότι οι άλλοι μιμήθηκαν την αξεπέραστη φαντασία του στη δημιουργία του παιχνιδιού, αλλά ότι έπρεπε να έχουν έντεκα παίκτες απέναντι στην ομάδα του σε ένα γήπεδο που έχει τριάντα μέτρα βάθος. Αυτό που κάνει ο Γκουαρδιόλα λένε κάποιοι ότι δεν αντιγράφεται τελικά επειδή οι υπόλοιποι δεν έχουμε τους παίκτες για να χτίσουμε την ομάδα μας όπως αυτός. Την ίδια στιγμή, όμως, υπάρχουν αρκετοί προπονητές που είχαν παίκτες ισάξιους ή καλύτερους από αυτούς του Γκουαρδιόλα που δεν έφτιαξαν αξιόλογες ομάδες» αναλύει, επίσης, ο Μπιέλσα, για τον οποίο ο Ισπανός έχει μιλήσει πολλές φορές με ιδιαίτερα κολακευτικά λόγια εκφράζοντας τον θαυμασμό του.

Αυτό που κάνει ο Γκουαρδιόλα λένε κάποιοι ότι δεν αντιγράφεται τελικά επειδή οι υπόλοιποι δεν έχουμε τους παίκτες για να χτίσουμε την ομάδα μας όπως αυτός

«Νομίζω ότι ο Γκουαρδιόλα είναι ένας από τους καλύτερους προπονητές όλων των εποχών, ωστόσο… σκότωσε το παιχνίδι με την επαναλαμβανόμενη, αυτοματοποιημένη επιθετική στρατηγική του. Όλοι θέλουν να παίζουν σαν τον Γκουαρδιόλα. Όλοι θέλουν να παίξουν καταπληκτικά, αλλά αυτό το τίκι-τάκα, μόνο ο Γκουαρδιόλα μπορεί να το κάνει. Γιατί τον αντιγράφουν όλοι; Δεν έχουμε δημιουργικότητα. Δεν έχουμε ιδιοφυΐες πια» σχολίασε ο Πατρίς Εβρά.

Ο Καπέλο είπε στην El Mundo ότι τα κατορθώματα της εκπληκτικής ομάδας της Μπαρτσελόνα, που σημάδεψαν μια εποχή, δημιούργησαν πάρα πολλούς προπονητικούς κλώνους του Ισπανού, ιδιαίτερα σε χώρες όπως η Ιταλία που είχαν μια ποδοσφαιρική κουλτούρα πολύ αντίθετη με αυτή στην χώρα της Ιβηρικής. «Όλοι πέρασαν δέκα χρόνια προσπαθώντας να τον αντιγράψουν, Κατέστρεψε το ιταλικό ποδόσφαιρο, που έχασε τη φύση του. Έλεγα "σταματήστε, δεν έχετε τους παίκτες του Γκουαρδιόλα!"».

Και τελικά το σχολίασε πρόσφατα και ο Λιονέλ Μέσι: «Είναι άνθρωπος που βλέπει τα πράγματα όπως κανείς άλλος. Με τελείως διαφορετική οπτική. Άλλαξε εντελώς το ποδόσφαιρο. Και ενδεχομένως να το έβλαψε, καθώς όλοι ήθελαν να μιμηθούν το ποδόσφαιρο της Μπαρτσελόνα».

Αλλοίωση ποδοσφαιρικού DNA

Υπό μία έννοια, αυτή η προσπάθεια οδήγησε ίσως και σε αλλοίωση ποδοσφαιρικού DNA σε κάποιες περιπτώσεις. Το έχει πει και ο Τζόρτζιο Κιελίνι: «Οι αμυντικοί μπορεί να ξέρουν και να βοηθούν στην οργάνωση του παιχνιδιού, αλλά δεν ξέρουν πώς να μαρκάρουν. Σήμερα, οι Ιταλοί αμυντικοί - και μπορώ να μιλήσω πραγματικά μόνο για τους Ιταλούς αμυντικούς - δεν μαρκάρουν τον αντίπαλό τους. Είναι πολύ κρίμα διότι χάνουμε λίγο από το DNA μας και μερικά από εκείνα τα χαρακτηριστικά που μας έκαναν να ξεχωρίζουμε. Αλλά ποτέ δεν θα μπορέσουμε να παίξουμε το τίκι-τάκα της Ισπανίας επειδή δεν είναι μέρος της φιλοσοφίας μας».

Όπως και ο Μπάστιαν Σβάινσταϊγκερ, ο οποίος το 2023 ανέφερε ότι ο Ισπανός προπονητής ήταν υπεύθυνος για την πτώση του γερμανικού ποδοσφαίρου: «Όταν ήρθε, όλοι πίστευαν ότι θα έπρεπε να υιοθετήσουμε το στυλ του και τελικά χάσαμε εμείς τις δικές μας αξίες»

Ο Χόρχε Βαλδάνο, σε πλήρη αντίθεση με τον Καπέλο, είναι θαυμαστής του Γκουαρδιόλα και της δουλειάς του, αλλά ακόμη και ο ίδιος έχει αναγνωρίσει ότι βρισκόμαστε σε μια ανησυχητική περίοδο ομογενοποίησης που συνδέεται αναμφισβήτητα με το τίκι-τάκα.

«Οι ακαδημίες βελτιώνουν τους μέτριους παίκτες, αλλά αποτελούν εμπόδιο για τους ξεχωριστούς. Όλοι προπονούνται με τον ίδιο τρόπο τώρα. Υπάρχει υπερβολική χρήση ποδοσφαίρου με ένα ή δύο άγγιγματα, το οποίο εξαλείφει τις προσποιήσεις, τις ντρίμπλες και εκείνες τις απρόβλεπτες στιγμές που κάνουν το ποδόσφαιρο τόσο συναρπαστικό» είναι η άποψη του σπουδαίου Αργεντινού άσου του παρελθόντος, που κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο το 1986.

Ο Καπέλο ξεκαθάρισε, πάντως, ότι δεν ευχαριστιέται να βλέπει σήμερα τον Γκουαρδιόλα να περνά δύσκολες ημέρες στη Μάντσεστερ Σίτι. «Δεν χαίρομαι καθόλου. Έχω ζήσει τρεις επαναστάσεις στο ποδόσφαιρο, μία κάθε είκοσι χρόνια περίπου: τον Άγιαξ του Κρόιφ, τη Μίλαν του Σάκι και την Μπαρτσελόνα του Γκουαρδιόλα. Δεν έχω κανένα πρόβλημα να το πω».

Το θέμα είναι ότι για άλλη μια φορά ο Ισπανός διχάζει: υπάρχουν αυτοί (μάλλον οι περισσότεροι) που θεωρούν ότι είναι σίγουρα ο κορυφαίος προπονητής στον κόσμο τα τελευταία χρόνια και θα είναι και μέσα στους καλύτερους όλων των εποχών όταν θα σταματήσει και θα γίνει ο απολογισμός και οι άλλοι που πάντα θα γελούν και θα απαντούν ότι είναι οι παίκτες του αυτοί που τον «κουβάλησαν» ως εδώ, όπως ο Μέσι, ο Ινιέστα, ο Τσάβι, ο Ανρί, ο Ντάνι Άλβες, ο Μπουσκέτς στην Μπαρτσελόνα και αυτοί που (με τα δισεκατομμύρια από τους Σαουδάραβες ιδιοκτήτες) αποκτήθηκαν στα χρόνια του στη Μάντσεστερ Σίτι.

Ο Γκουαρδιόλα πάντα θα διχάζει. Όπως συμβαίνει σχεδόν με όλους τους… επαναστάτες. Ένας τέτοιος είναι.

«Ο Πεπ είναι ο Τσε Γκεβάρα του ποδοσφαίρου. Ένας επαναστάτης νικά ή πεθαίνει στη μάχη, και αυτός παραμένει ακλόνητος στη φιλοσοφία του. Δεν πρόκειται ποτέ να την αλλάξει» έχει πει ο Σέζαρ Λουίς Μενότι, παγκόσμιος πρωταθλητής με την εθνική ομάδα της Αργεντινής.

Πολλοί δεν προσπαθούν πάντα να μιμηθούν τους επαναστάτες; Εμπνεόμενοι από την φλόγα τους, θέλουν να «κλέψουν» κάτι από τις ιδέες τους, ή να «πατήσουν» σε αυτές για να φτιάξουν κάτι δικό τους. Και τελικά αυτή η προσπάθεια αντιγραφής ίσως να είναι και η μεγαλύτερη κολακεία, η απόδειξη της αξίας τους.