Αϊτή: Η χώρα των συμμοριών και των Πειρατών της Καραϊβικής σαλπάρει για Μουντιάλ!
Ο Φραντζί Πιερό ετοιμάζεται να ζήσει την απόλυτη ποδοσφαιρική εμπειρία, καθώς θα είναι παρών στο Μουντιάλ το προσεχές καλοκαίρι, και ένας από τους εκπροσώπους της ΑΕΚ στο κορυφαίο διεθνές τουρνουά του καλοκαιριού.
Η εθνική ομάδα της Αϊτής εξασφάλισε τη θέση της στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2026, που θα διεξαχθεί το επόμενο καλοκαίρι στην Αμερική, επικρατώντας της Νικαράγουα με 2-0. Η ιστορική πρόκριση γιορτάστηκε με αγαλλίαση από τους οπαδούς τους, ακόμη και όταν η χώρα βιώνει αυτή τη στιγμή μια τεταμένη ατμόσφαιρα που χαρακτηρίζεται από συγκρούσεις μεταξύ ένοπλων συμμοριών και τοπικής αστυνομίας.
222 χρόνια μετά τη Μάχη του Βερτιέρ
Αυτή η ιστορική πρόκριση ήταν ακόμη σπουδαιότερη επειδή αυτή επιτεύχθηκε στις 18 Νοεμβρίου, 222 μετά τη Μάχη του Βερτιέρ, την οποία κέρδισαν τα στρατεύματα του στρατηγού Ζαν-Ζακ Ντεσαλίν εναντίον του στρατού του Ναπολέοντα το 1803. Ο τελευταίος αγώνας για την ανεξαρτησία της Αϊτής (πρώην γαλλικής αποικίας) ανακηρύχθηκε επίσημα την 1η Ιανουαρίου 1804. Αυτή την ημέρα εθνικής μνήμης, που ονομάζεται «Ημέρα του Βερτιέρ», οι Αϊτινοί κατέκλυσαν τους δρόμους της χώρας για να φωνάξουν τη χαρά τους και να γιορτάσουν την εθνική τους ομάδα.
Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν σε όλο το νησιωτικό έθνος στις Μεγάλες Αντίλλες, όπου ζουν περίπου 12 εκατομμύρια άνθρωποι. Από την πρωτεύουσα, το Πορτ-ο-Πρενς, μέχρι το Καρφούρ, και συμπεριλαμβανομένων των Πετιόν-Βιλ, Καπ-Αϊτιέν και Ντελμάς, οι οπαδοί τραγουδούσαν, χόρευαν και κορνάριζαν μέχρι τα ξημερώματα. Ήταν μια ιστορική γιορτή σε ένα ολοένα και πιο τεταμένο κλίμα που χαρακτηριζόταν από σημαντική πολιτική αστάθεια.
Τις τελευταίες εβδομάδες, οι συγκρούσεις μεταξύ ένοπλων συμμοριών και τοπικής αστυνομίας έχουν ενταθεί, όπως και οι δολοφονίες, οι απαγωγές, οι βιασμοί και οι λεηλασίες. Πολλοί άνθρωποι έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους για να ξεφύγουν από αυτή την ακραία βία, η οποία έχει ήδη στοιχίσει πολλές ζωές σε μια από τις φτωχότερες χώρες της Αμερικής.
Βγαλμένοι από τους Πειρατές της Καραϊβικής
Αν έχετε δει την ταινία «Πειρατές της Καραϊβικής», ξέρετε ποια είναι η Τορτούγα. Ενα νησί ακολασίας και καθαρής αναρχίας που ανήκει στην Αϊτή και είναι η ίδια η μυθική περιοχή όπου έσπασαν κόκαλα και γεννήθηκαν θρύλοι.
«Υψώστε τις σημαίες σας και μείνετε μακριά από κλέφτες και ζητιάνους», λέει ένας από τους στίχους του τραγουδιού «Υψώστε τα χρώματα» από την ταινία «Πειρατές της Καραϊβικής», το οποίο ουσιαστικά είναι ένα μήνυμα προς βασιλιάδες, αυτοκράτορες, ηγεμόνες...
Ότι οι απλοί άνθρωποι, οι φτωχοί, δεν θα πεθάνουν ποτέ, όσο κι αν σκοτώνουν και δείχνουν αηδία απέναντί τους, επειδή στερούνται υλικών αγαθών. Και όπως προαναφέραμε η χώρα του Φραντζί Πιερό που είναι ταυτόχρονα η πρωτεύουσα των συμμοριών, των πειρατών, των επαναστάσεων και των πιο σκληρών ανθρώπων της Καραϊβικής πηγαίνει στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2026.
Συμμορίες ελέγχουν τους δρόμους και απαγάγουν ανθρώπους
Η Αϊτή είναι μια εθνική ομάδα που δεν μπορεί να παίξει αγώνες εντός έδρας. Το Πορτ-ο-Πρενς, η πρωτεύουσα, βρίσκεται υπό τον έλεγχο συμμοριών που κατέχουν περίπου το 85% της πόλης, συμμορίες εισπράττουν «φόρους», ελέγχουν δρόμους, απαγάγουν ανθρώπους και εμποδίζουν την πρόσβαση σε λιμάνια, αποθήκες τροφίμων και καυσίμων. Οσον αφορά το εθνικό στάδιο, αυτό έπεσε στα χέρια τους ήδη από το 2021.
Έκτοτε, η Αϊτή δεν έχει παίξει ούτε έναν αγώνα μπροστά στους οπαδούς της. Το σπίτι τους είναι ξένες χώρες, προπονητικά κέντρα που δεν είναι δικά τους, ξενοδοχεία που αφήνουν υπό αστυνομική συνοδεία.
Και γι' αυτό ακριβώς η επιτυχία τους είναι τόσο μεγάλη. Η Αϊτή, μακριά από την επικράτειά της και χωρίς ούτε ένα γήπεδο, κέρδισε τη δεύτερη συμμετοχή της στο Παγκόσμιο Κύπελλο στην ιστορία της με νίκη 2-0 επί της Νικαράγουας παίζοντας τον αγώνα στο Κουρασάο.
Ενας δρόμος μακρύς και γεμάτος πληγές
Μετά την πρώτη της εμφάνιση το 1974, η Αϊτή βυθίστηκε σε πολιτικό χάος, δικτατορίες, τρομερούς σεισμούς, φτώχεια και βία που σήμερα φτάνει σε ιστορικό υψηλό. Το ποδόσφαιρο ήταν το τελευταίο πράγμα που μπορούσε να οργανωθεί. Κι όμως, το έθνος δεν το έβαλε ποτέ κάτω. Άρχισε να συγκεντρώνει τα παιδιά της από τη διασπορά, από τη Γαλλία, το Βέλγιο, τις ΗΠΑ, τον Καναδά, το Μεξικό, αλλά με την καρδιά δεμένη στη γη των προγόνων τους.
Έτσι γεννήθηκαν οι Πυλώνες της νέας γενιάς. Ο Ντάκενς Νασόν, επιθετικός με προσωπικότητα και δυναμισμό, ο Φραντζί Πιερό της ΑΕΚ, ο Ντέρικ Ετιέν, ο εκρηκτικός εξτρέμ από το MLS (παίκτης του Τορόντο), ο Κάρλενς Άρκους, ο σκληροτράχηλος μπακ και «αρχηγός» της άμυνας, και ο Ρικάρντο Αντέ (της Κίτο), πραγματικό «βράχος» για τα δεδομένα της CONCACAF.
Ο προπονητής που τα ένωσε όλα αυτά είναι ο Αργεντινός Γκαμπριέλ Καλδερόν Πελεγρίνο, ο άνθρωπος που χάρισε στην Αϊτή την ταυτότητα ενός σύγχρονου, επιθετικού και πειθαρχημένου συνόλου.
Thieves and beggars, never shall we die
Οι στίχοι «Thieves and beggars, never shall we die» (κλέφτες και ζητιάνοι, ποτέ δεν θα πεθάνουμε) από την ταινία «Πειρατές της Καραϊβικής» μοιάζουν σαν να γράφτηκαν για την Αϊτή — ένα έθνος που προσπάθησαν να λυγίσουν βασιλιάδες, αυτοκράτορες, δικτάτορες, κατακτητές, σεισμοί, συμμορίες, αλλά που πάντα σηκώνεται, πάντα μάχεται και, αν μη τι άλλο… επιμένει να υπάρχει.
Κι όμως, η Αϊτή παραμένει η χώρα που νίκησε τον Ναπολέοντα. Η χώρα που, από τα δεσμά της σκλαβιάς, οικοδόμησε τη δική της δημοκρατία. Οι ποδοσφαιριστές της Αϊτής είναι προϊόν αυτής της κληρονομιάς, παίκτες που προπονούνται σε ξένο έδαφος, παίζουν μπροστά σε άδειες κερκίδες και κουβαλούν στις πλάτες τους το βάρος ενός έθνους που εδώ και δεκαετίες δεν είχε λόγο για χαρά. Και τώρα, μισό αιώνα αργότερα, επιστρέφουν στο Παγκόσμιο Κύπελλο.
Σαν προειδοποίηση και ως αφήγηση ανθεκτικότητας, ως απόδειξη ότι το ποδόσφαιρο εξακολουθεί να είναι ο μεγαλύτερος μύθος του σύγχρονου κόσμου. Η Αϊτή πηγαίνει στο Μουντιάλ ως η πιο ρομαντική, πιο άγρια και πιο γενναία ομάδα του καραϊβικού ποδοσφαίρου, χώρα συμμοριών, χώρα επανάστασης, χώρα της Τορτούγα και των πειρατών, μια χώρα που, παρά τα πάντα, αρνήθηκε να πεθάνει.
Η τραγωδία του 2010 που άλλαξε τα πάντα
Η ζωή στην Αϊτή είναι μια χρονογραμμή φτώχειας, αγώνα και επιβίωσης, αλλά και ακατάλυτου πνεύματος, που τις τελευταίες δεκαετίες δοκιμάστηκε περισσότερο από σχεδόν κάθε άλλη χώρα στον κόσμο. Δεν υπάρχει τρόπος να μιλήσει κανείς για τη σύγχρονη Αϊτή χωρίς να αναφερθεί στο πιο τραγικό γεγονός της νεότερης ιστορίας της, τον σεισμό του Ιανουαρίου 2010. Ήταν η στιγμή που μια ήδη πληγωμένη χώρα δέχτηκε ένα ακόμα πλήγμα που άλλαξε τα πάντα, από τον τρόπο ζωής μέχρι το ποδόσφαιρο, την υποδομή, την κοινωνία και ακόμη και τη νοοτροπία ολόκληρου του έθνους.
Μέσα σε μόλις 35 δευτερόλεπτα, στις 12 Ιανουαρίου 2010, η Πορτ-ο-Πρενς ισοπεδώθηκε. Ο καταστροφικός σεισμός χτύπησε την πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή της χώρας, όπου ζούσε σχεδόν το 40% του πληθυσμού. Υπολογίζεται ότι σκοτώθηκαν μεταξύ 250.000 και 300.000 άνθρωποι, ενώ πάνω από 1.000.000 έμειναν άστεγοι. Δρόμοι, σχολεία, νοσοκομεία, υπουργεία και ολόκληρες γειτονιές εξαφανίστηκαν.
Γέφυρες κατέρρευσαν και κάθε σύστημα που ήδη ήταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης διαλύθηκε. Ο σεισμός δεν κατέστρεψε μόνο κτίρια καθώς κατέστρεψε και το κράτος. Μετά από εκείνη τη στιγμή, η ζωή στην Αϊτή ποτέ δεν ξαναγύρισε σε «φυσιολογικούς» ρυθμούς. Αντίθετα, η χώρα βυθίστηκε σε χρόνια ανθρωπιστικής κρίσης.
Οι γειτονιές της Πορτ-ο-Πρενς έγιναν πρόχειρα καταφύγια και τα παιδιά μεγάλωσαν σε σκηνές και ερείπια. Η επιδημία χολέρας που ακολούθησε, επιδείνωσε την ήδη πληγωμένη κοινωνία. Η διεθνής βοήθεια ήταν συχνά ανεπαρκής ή λάθος κατανεμημένη, δημιουργώντας βαθιά απογοήτευση, έλλειψη εμπιστοσύνης και την αίσθηση ότι η Αϊτή είχε αφεθεί μόνη της.
Σε όλα αυτά πρέπει να προσθέσουμε και τις πολιτικές κρίσεις, φτώχεια και, τα τελευταία χρόνια, την πλήρης κατάρρευση της δημόσιας ασφάλειας. Μετά τη δολοφονία του προέδρου Ζοβενέλ Μοΐζ το 2021, το εύθραυστο κράτος διαλύθηκε εκ νέου. Οι συμμορίες κατέλαβαν τον έλεγχο μεγάλων περιοχών της πόλης και της υποδομής της. Σήμερα, σχεδόν το 85% της Πορτ-ο-Πρενς βρίσκεται υπό τον έλεγχο ένοπλων παραστρατιωτικών ομάδων.
Γι’ αυτό, η Αϊτή στο Μουντιάλ θα είναι κάτι περισσότερο από μια εθνική ομάδα. Θα είναι μια ομάδα που κουβαλά τον πόνο της χώρας, την ιστορία της, τις πληγές της και την απίστευτη δύναμή της