Είναι τελικά άδικο για τις εθνικές ομάδες της Ευρώπης το σύστημα των προκριματικών του Μουντιάλ;
Τα δύο γρήγορα γκολ του Έρλινγκ Χάαλαντ εξασφάλισαν στη Νορβηγία μια άνετη νίκη με 4-1 επί της Ιταλίας, οδηγώντας τη χώρα του επιθετικού της Μάντσεστερ Σίτι, στο πρώτο Μουντιάλ από το 1998. Ο αρχηγός των Πολιτών ήταν εξαιρετικός κόντρα στους Ιταλούς, με δύο γκολ σε ισάριθμα λεπτά κλείνοντας με εμφατικό τρόπο τα προκριματικά σημειώνοντας 16 γκολ σε 8 αγώνες!
Και κάπως έτσι, όλη η Ιταλία τρέμει ξανά. Όπως και το 2018 και το 2022, οι Ατζούρι θα πρέπει να περάσουν από τα Play-offs για να προσπαθήσουν να προκριθούν στο Μουντιάλ του 2026. Ο προπονητής της «Σκουάντρα Ατζούρα», Τζενάρο Γκατούζο, είχε αναφέρει πριν το παιχνίδι της τελευταίας αγωνιστικής απέναντι στους Νορβηγούς, πως το σύστημα των προκριματικών στο Μουντιάλ για την Ευρώπη είναι άδικο, τονίζοντας πως δεν γίνεται η Ιταλία με έξι νίκες σε οκτώ ματς να μην προκρίνεται απευθείας στην διοργάνωση, αλλά ομάδες από την Νότια Αμερική και την Αφρική να προκρίνονται με περισσότερες ήττες.
Τερματίζοντας δεύτερη στον όμιλό της, η τέσσερις φορές πρωταθλήτρια κόσμου πρέπει να δώσει δύο μονούς αγώνες για να εξασφαλίσει τη θέση της στο Παγκόσμιο Κύπελλο, το οποίο έχει κατακτήσει το 1934, 1938, 1982 και 2006. Κάτι παρόμοιο συνέβη τόσο το 2018, όσο και το 2022, με την γειτονική χώρα να μην καταφέρνει να δώσει το παρόν στον θεσμό.
Τι δήλωσε ο Γκατούζο και κατά πόσο έχει δίκιο
Ο προπονητής της Ιταλίας μίλησε την Παρασκευή (14/11), όταν η διαφορά τερμάτων σήμανε πως η μοίρα της ομάδας είχε ουσιαστικά κριθεί πριν καν παίξει με τη Νορβηγία.
«Στη δική μου εποχή, οι καλύτεροι (δεύτεροι) των ομίλων πήγαιναν απευθείας στο Παγκόσμιο Κύπελλο, τώρα οι κανόνες έχουν αλλάξει», είπε ο Γκατούζο.
«Το ρεκόρ της Ιταλίας με έξι νίκες; Πρέπει να ρωτήσετε αυτούς που φτιάχνουν τους ομίλους και τους κανόνες. Το 1990 και το 1994 υπήρχαν δύο αφρικανικές ομάδες, τώρα υπάρχουν εννέα. Δεν είναι κριτική, αλλά υπάρχουν δυσκολίες, και το ξέρουμε καλά. Αν κοιτάξουμε στη Νότια Αμερική, όπου έξι από τις 10 ομάδες πάνε απευθείας στο Παγκόσμιο Κύπελλο και η έβδομη παίζει πλέι οφ με ομάδα της Ωκεανίας, αυτό σου αφήνει πίκρα και μια κάποια στεναχώρια. Αυτή είναι η απογοήτευση. Το σύστημα στην Ευρώπη πρέπει να αλλάξει», συμπλήρωσε.
Βέβαια, δεν είναι όλα όσα είπε ο άλλοτε τεχνικός του ΟΦΗ αλήθεια. Πρώτον, τρεις αφρικανικές χώρες συμμετείχαν στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994. Παράλληλα, η Βολιβία, που τερμάτισε έβδομη στη Νότια Αμερική, δεν είναι βέβαιο ότι θα παίξει με ομάδα από την Ωκεανία, η οποία θα ήταν η Νέα Καληδονία. Ακόμη κι αν το έκανε, αυτό θα ήταν σε ημιτελικό, δίνοντας ακόμα έναν αγώνα απέναντι σε μία από τις δύο ομάδες με την υψηλότερη βαθμολογία που θα διεκδικούσαν τις τελευταίες θέσεις για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Επίσης, το 1990 δεν προκρίθηκαν αυτόματα όλοι οι δεύτεροι των ομίλων, με τη Δανία να μένει εκτός.
Υπάρχει κάποια βάση στα παράπονα του Γκατούζο;
Πρώτα, πρέπει να εξετάσουμε γιατί τα προκριματικά του Μουντιάλ στην Ευρώπη λειτουργούν όπως λειτουργούν.
Κάποτε υπήρχαν πολύ λιγότερες χώρες που έπαιζαν ποδόσφαιρο σε σχέση με σήμερα. Το 1990, 32 χώρες της UEFA συμμετείχαν στα προκριματικά και το 1994 ο αριθμός είχε ανέβει στις 39. Την σήμερον ημέρα, υπάρχουν 54 χώρες της UEFA, που ανταγωνίζονται για να είναι μία από τις 16 ευρωπαϊκές ομάδες που θα προκριθούν στην τελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του επόμενου καλοκαιριού.
Περισσότερες ομάδες σημαίνουν περισσότερα παιχνίδια, ειδικά αν προσπαθήσεις να διατηρήσεις ένα σύστημα όπου οι πρώτοι και οι δεύτεροι των ομίλων προκρίνονται. Τεχνικά, αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με οκτώ ομίλους των έξι ή επτά χωρών.
Ωστόσο, ένας όμιλος με επτά ομάδες θα χρειαζόταν 12 αγωνιστικές, ενώ το διεθνές καλεντάρι διαθέτει μόνο 10 διαθέσιμες ημερομηνίες κάθε χρόνο. Θα έπρεπε να επεκταθεί η διάρκεια των προκριματικών του Παγκοσμίου Κυπέλλου και να καταργηθεί το Nations League, ώστε να είναι βιώσιμο κάτι τέτοιο.
Η UEFA αποφάσισε να προχωρήσει με μικρότερους ομίλους των τεσσάρων και πέντε χωρών, εν μέρει για να περιορίσει την ένταση των προκριματικών, το αντίθετο από αυτό που προτείνει ο Γκατούζο.
Είναι εύκολα τα προκριματικά της Νότιας Αμερικής;
Η Βραζιλία προκρίθηκε στο Παγκόσμιο Κύπελλο παρά τις έξι ήττες, αλλά θα αμφισβητούσε κανείς τη συμμετοχή της; Μόνο 10 χώρες της Νότιας Αμερικής συμμετέχουν στα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου, με έξι απευθείας θέσεις. Αυτό αντιστοιχεί σε 60%, σε σύγκριση με το 29,62% της UEFA.
Αλλά πρέπει να εξετάσουμε την δυναμική των συνομοσπονδιών.
Η χώρα που βρίσκεται χαμηλότερα στο ranking της FIFA από την Νότια Αμερική είναι η Βολιβία στην 76η θέση, ενώ οκτώ από τις 10 βρίσκονται μέσα στις 50 κορυφαίες. Αυτό είναι κατά πολύ το υψηλότερο ποσοστό κορυφαίων χωρών.
Η UEFA έχει 26 ομάδες μέσα στις κορυφαίες 50, λίγο κάτω από το 50%, και 20 χώρες βαθμολογούνται χαμηλότερα από τη Βολιβία. Από αυτές τις 20, μόνο το Κόσοβο εξακολουθεί να έχει πιθανότητες πρόκρισης.
Σίγουρα, οι 10 ήττες της Βολιβίας ενώ εξακολουθούσε να έχει ελπίδες για το Παγκόσμιο Κύπελλο ξεχωρίζουν, αλλά είχαν οκτώ αγώνες απέναντι σε ομάδες από τις 20 κορυφαίες του κόσμου. Η Ιταλία, από την άλλη, είχε πολύ πιο εύκολο έργο, με τη Νορβηγία να είναι 43η στην αρχή των ευρωπαϊκών προκριματικών (τώρα βρίσκεται στην 29η θέση).
Στη συνέχεια υπάρχει το ταξίδι, με τους καλύτερους παίκτες να πρέπει να πετάξουν από την Ευρώπη στη Νότια Αμερική για 18 προκριματικούς αγώνες σε εννέα ξεχωριστά διεθνή παράθυρα μέσα σε δύο χρόνια. Συνήθως παίζουν έναν αγώνα εντός έδρας και έναν εκτός, κάτι που σημαίνει περισσότερα ταξίδια.
Τι συμβαίνει στην Αφρική
Με εξαίρεση το Πράσινο Ακρωτήρι, που κάνει το ντεμπούτο του του χρόνου, οι ομάδες που προκρίθηκαν από την Αφρική περιλαμβάνουν μόνο ομάδες που είναι καθιερωμένες στη διεθνή σκηνή: Αλγερία, Αίγυπτος, Γκάνα, Ακτή Ελεφαντοστού, Μαρόκο, Σενεγάλη, Νότια Αφρική και Τυνησία.
Έξι από αυτές βρίσκονται στις 50 κορυφαίες του κόσμου, με τη Γκάνα στην 73η θέση, να είναι η χαμηλότερα βαθμολογημένη από τις εννέα. Θα ήταν υπερβολή να υποστηρίξει κανείς ότι κάποια από αυτές τις χώρες δεν αξίζει να βρίσκεται εκεί σε σχέση με μια ευρωπαϊκή ομάδα.
Αλλά τι μας λένε οι αριθμοί; Ας χρησιμοποιήσουμε ξανά τη δύναμη των συνομοσπονδιών, εξετάζοντας τις κορυφαίες 50 ομάδες ανά συνομοσπονδία. Η UEFA είδε το μερίδιο της στις θέσεις του Παγκοσμίου Κυπέλλου να μειώνεται, από 54% τη δεκαετία του 1990 σε 33,33% σήμερα, παρόλα αυτά σχεδόν οι μισές από τις ομάδες της (46,30%) βρίσκονται στις κορυφαίες 50.
Άρα, είναι δίκαιο ότι η Ευρώπη έλαβε μόλις τρεις επιπλέον θέσεις, όταν η FIFA πρόσθεσε άλλες 16 θέσεις για το τουρνουά του 2026;
Η Αφρική λαμβάνει τώρα εννέα θέσεις με 53 συμμετέχουσες χώρες, δηλαδή το 21,43% των απευθείας θέσεων, αλλά μόνο επτά (14%) βρίσκονται στις κορυφαίες 50 ομάδες του κόσμου. Αυτό υποδηλώνει ότι μπορεί να είναι λίγο υπερ-εκπροσωπούμενη, αλλά όχι υπερβολικά.
Η Βόρεια Αμερική βρίσκεται σχετικά κοντά στη σχετική της δύναμη. Τώρα προκρίνονται έξι χώρες στο Παγκόσμιο Κύπελλο (14,29%), με πέντε από τις 32 ομάδες της (15,63%) να βρίσκονται στις κορυφαίες 50.
Η πραγματική αποκλίνουσα περίπτωση είναι η Ασία, που έχει μόνο τέσσερις από τις 46 συμμετέχουσες χώρες (8,70%) στις κορυφαίες 50, παρότι έχει οκτώ απευθείας θέσεις (19,05%). Άρα, ίσως ο Γκατούζο είχε κάποιο δίκιο κάπου, αλλά πιθανότατα δεν πρόκειται να εισπράξει καμία συμπάθεια...
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η Ιταλία τρέμει ξανά - Ο Γκατούζο ζήτησε συγγνώμη μετά την ταπείνωση από τη Νορβηγία
Η «χαλαρή» Γαλλία και το over 2.5 αξίας από Ουγγαρία
