Ο Ανδρέας Πιστιόλης στο Athletiko: «Δε με νοιάζει το Ισραήλ, θέλω την ΤΣΣΚΑ πίσω στη Euroleague»

Είναι ο Έλληνας «τσάρος» και ένας επαγγελματίας που από νωρίς έχει χαράξει την δική του πορεία στον χώρο της προπονητικής. Έχει γευτεί την επιτυχία, κατέκτησε back-to-back το πρωτάθλημα της VTB League στην Ρωσία με την ΤΣΣΚΑ Μόσχας και δίχως αμφιβολία αποτελεί ένα από τα ονόματα της προπονητικής στα οποία θα πρέπει δίπλα να βάλουμε ένα θαυμαστικό για το μέλλον. 

Ο λόγος για τον Ανδρέα Πιστιόλη που μίλησε στο Athletiko για όλα όσα ταλανίζουν το ευρωπαϊκό μπάσκετ, την απουσία των ρωσικών ομάδων από την EuroLeague αλλά και την επίδραση που είχε στην ζωή και την καριέρα του η συνεργασία του με τον Ζέλικο Ομπράντοβιτς και τον Δημήτρη Ιτούδη στον Παναθηναϊκό. 

Ο Ανδρέας Πιστιόλης κατάφερε να οδηγήσει την ΤΣΣΚΑ Μόσχας σε συνεχόμενες κατακτήσεις πρωταθλήματος. Να κάνει στην άκρη το γεγονός πως ένας σύλλογος με οκτώ τίτλους EuroLeague δεν αγωνίζεται σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις λόγω της εμπόλεμης κατάστασης στην ευρύτερη περιοχή και από 8 χρόνια στον πάγκο της ομάδας ως βοηθός να ηγηθεί πλέον ως head coach. 

Συνέντευξη στη Βάλια Πηλιανίδη

«Έχω περάσει πολλά χρόνια στην ομάδα. Πλέον αισθάνομαι πως ανήκω σε αυτή την ομάδα, ανήκω σε μία οικογένεια. Ξέρω πως είναι κλισέ αλλά είναι η πραγματικότητα, ειδικά όταν έχεις περάσει τόσα χρόνια με τους ανθρώπους που είναι εκεί σταθερά. Η αλήθεια είναι πως πρόκειται για μία πάρα πολύ καλή δουλειά με πολύ καλές συνθήκες.

Όταν ξεκίνησα και έκανα το πρώτο μου βήμα από βοηθός σε πρώτος προπονητής, στο μυαλό μου βρισκόταν πάντα η επιθυμία μου να επιστρέψω σε αυτόν τον σύλλογο διότι ήξερα ότι με εκτιμούν, κάτι που είναι αμοιβαίο άλλωστε, αλλά παράλληλα ήξερα πως για να κάνει μία τέτοια μετάβαση πρέπει να κάνεις κατά κάποιο τρόπο τα πρώτα βήματα. Δεν θέλω να το πω «αγροτικό» γιατί σε καμία περίπτωση η Γαλατάσαραϊ δεν θεωρείται «αγροτικό», αλλά πρέπει να περάσεις μία διαδικασία για να αποδείξεις στον εαυτό σου πως μπορείς να το κάνεις. 

Την καριέρα μου την παίρνω προσωπικά. Στην συγκεκριμένη περίπτωση (αυτή της ΤΣΣΚΑ Μόσχας) μπορούμε να πούμε πως την πήρα προσωπικά από την άποψη του κινήτρου. Δεν είμαι άνθρωπος που παρεξηγούμαι εύκολα και παίρνω πράγματα προσωπικά. Δεν θεωρώ τις αποφάσεις που παίρνονται ως προσωπικές προσβολές. Είναι ένα κομμάτι της δουλειάς και της ζωής η απόρριψη. Για εμένα ήταν οι ιδανικές συνθήκες για το λόγο ότι γνωρίζω και έχω ζήσει τόσα πράγματα με αυτή την ομάδα όλα αυτά τα χρόνια».

Προφανώς η VTB δεν έχει την αίγλη της Ευρώπης

Πως είναι οι μπασκετικές συνθήκες στη Ρωσία; Αν σκεφτεί κανείς πως υπάρχουν προς διεκδίκηση μόνο οι εγχώριοι τίτλοι. Το κίνητρο είναι λιγότερο ή παραμένει ίδιο;

«Προφανώς όταν η ΤΣΣΚΑ, η Ζενίτ και όλες οι ομάδες είχαν και τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, κατά κάποιο τρόπο η συγκέντρωση όλων ήταν εκεί. Αποτελούσε προτεραιότητα. Η VTB είχε δεύτερο ρόλο. Όποτε χρειαζόταν να αλλάξεις δηλαδή την προτεραιότητα η επιλογή ήταν προφανής. Όταν για παράδειγμα είχες διπλή εβδομάδα στην Euroleague, προφανώς και στο ρωσικό πρωτάθλημα δεν θα πήγαινες στο 100%. Θα έβαζες πιο νέα παιδιά να παίξουν, θα χρησιμοποιούσες την δεύτερή σου πεντάδα και θα ξεκούραζες τους βασικούς. 

Πλέον το ρωσικό πρωτάθλημα ως η μοναδική υποχρέωση και ο μοναδικός ανταγωνισμός για εμάς έχει εξελιχθεί πολύ. Όταν όλοι επενδύουν και συγκεντρώνονται στο πως να κατακτήσουν το τρόπαιο, η VTB σε σχέση με πριν έχει ανέβει και σε ένταση παιχνιδιού και σε κίνητρο παικτών και ομάδων. 

Προφανώς δεν έχει την ίδια αίγλη με την Ευρώπη αλλά είναι ένα υψηλής ανταγωνιστικότητας πρωτάθλημα. Όσοι δεν το παρακολουθούν δεν μπορούν να αντιληφθούν τι μπάσκετ παίζεται και ποιοι παίκτες αγωνίζονται. Υπάρχουν υψηλού επιπέδου παίκτες και προπονητές. Το περίεργο είναι πως νιώθουμε ότι ο κόσμος πλέον έχει αγκαλιάσει πολύ το μπάσκετ που παίζεται».

Δεν θεωρώ αδικία τη συμμετοχή των ομάδων από το Ισραήλ και όχι τη δική μας - είναι μια πολιτική πραγματικότητα

Η ιδέα της επιστροφής των ρωσικών ομάδων στην Euroleague έπεσε στο τραπέζι αλλά δεν προχώρησε εν αντιθέσει με τις ομάδες από το Ισραήλ που συνεχίζουν. Το θεωρείτε άδικο;

«Όχι, δεν το θεωρώ άδικο. Έτσι είναι η ζωή. Αυτό που συμβαίνει τώρα δεν έχει να κάνει με το μπάσκετ. Το να μην είναι η ΤΣΣΚΑ στην Euroleague δεν είναι απόφαση της διοργάνωσης ακριβώς αλλά μία πολιτική πραγματικότητα. Θεωρώ πως υπάρχουν αρκετές διαφορές. Δεν με ενοχλεί που συμμετέχουν οι ομάδες από το Ισραήλ. Ήθελα να είναι και εκείνες και οι ρωσικές. Δεν θεωρώ τα πράγματα προσωπικές προσβολές ούτε θα μου έδινε κάποια ικανοποίηση να δω τις ισραηλινές να βγαίνουν από τη διοργάνωση. Απλά θα ήθελα να δω τις ρωσικές πίσω. Δυστυχώς αυτό δεν έχει να κάνει με μπάσκετ. Είναι κάτι παραπάνω, μακριά από εμάς που πρέπει να κάνει τον κύκλο του και να λυθεί για να μπορούμε μετά να μιλάμε για το αθλητικό κομμάτι.

Οι δύο αυτές περιπτώσεις έχουν διαφορετικές πραγματικότητες οπότε δεν με απασχολεί που οι ομάδες από το Ισραήλ παίζουν Αν έχουμε βρει τον τρόπο να γίνεται αυτό καλώς γίνεται, απλά θα ήθελα να είναι και οι ρωσικές».

Πιστεύετε πως λόγω των πολιτικών διαταραχών χάνουμε την ουσία και την ομορφιά του μπάσκετ; Πηγαίνει το άθλημα πίσω;

«Δυστυχώς αυτό είναι η ζωή μας. Οι πολιτικές αποφάσεις, πόλεμοι, πανδημίες και όλα αυτά είναι πάνω από τον αθλητισμό. Δεν μπορείς να κάνεις κάτι γι' αυτό. Το πάει πίσω, ναι. Πριν αρχίσουν όλα αυτά το μπάσκετ είχε φοβερό ρυθμό και πολύ μεγάλη ανάπτυξη η οποία εν μέρει εμποδίστηκε. Χάσαμε τον ρυθμό εξέλιξης. 

Αν όλα αυτά δεν υπήρχαν το ευρωπαϊκό μπάσκετ θα ήταν σε άλλο επίπεδο. Δυστυχώς όλα αυτά είναι πάνω από τον αθλητισμό και πρόκειται για κάτι που δυστυχώς συμβαίνει».

Η ώρα να «κλείσω το στόμα μου και να ανοίξω τ' αυτιά μου»

Έμαθες από ίσως τον κορυφαίο του ευρωπαϊκού μπάσκετ, τον Ζέλικο Ομπράντοβιτς και φυσικά τον Δημήτρη Ιτούδη. Πως είναι να βρίσκεσαι πλάι τους, ιδιαίτερα διπλα στον Ζέλικο Ομπράντοβιτς; 

«Είναι δύσκολο να διαχωρίσεις τον Ζέλικο και τον Δημήτρη. Αυτοί οι δύο εξελίχθηκαν μαζί. Όσο βοήθησε ο Ζέλικο τον Δημήτρη άλλο τόσο βοήθησε και ο Δημήτρης τον Ζέλικο. Εγώ ξεκινώντας την καριέρα μου και όταν έγινε η αναβάθμισή μου στην πρώτη ομάδα, η πρώτη μου εμπειρία ήταν σοκαριστική.  

Ενώ νόμιζα πως ήμουν καλός σε αυτό που κάνω, όταν βρέθηκα πλάι τους κατάλαβα πως ήταν η ώρα να κλείσω το στόμα μου και να ανοίξω τ' αυτιά μου. Ήταν μεγάλη ευκαιρία, ήταν κομβικό για την καριέρα μου και τη ζωή μου το γεγονός πως βρέθηκα πλάι σε αυτούς τους ανθρώπους. Και δεν μιλάμε μόνο για μπάσκετ, μιλάμε και για προσωπικότητες ανθρώπων. Τα πάντα ήταν ένα συνεχόμενο μάθημα εντός και εκτός γηπέδου για εμένα».

Οι συμβουλές του Ζέλικο Ομπράντοβιτς

Υπάρχει κάποια συμβουλή του Ομπράντοβιτς που εφαρμόζεις στη ζωή σου και στο μπάσκετ; 

«Στο επαγγελματικό κομμάτι ένα από τα βασικότερα και πρώτα πράγματα που μου έμαθαν είναι πως πρέπει πάντα να είσαι έτοιμος να απαντήσεις σε οποιαδήποτε ερώτηση. Πρέπει να έχεις απόλυτη γνώση του αντικειμένου σου. Αν ο παίκτης έρθει σε εσένα με απορία πρέπει να είσαι έτοιμος να απαντήσεις. 

Θεωρώ πως σε μεγάλο βαθμό το κατάφερα. Έχω γνώση του αθλήματος και νομίζω πως όταν φτάσω στο σημείο να πω κάτι, ξέρω ακριβώς γιατί το λέω και τι θέλω να πάρω από αυτό. Σκοπός είναι όταν το λέω να δημιουργώ στον παίκτη μου το αίσθημα της πίστης στον προπονητή. Μου είχαν πει πως ο παίκτης πρέπει να αισθάνεται ότι ο προπονητής ξέρει τι και γιατί το λέει, ώστε όταν παίζει να έχει πίστη στο σύστημα και όχι επιπλέον σκέψεις. 

Να βγαίνεις από το μπάσκετ, να καθαρίζεις το μυαλό σου

Σε μη επαγγελματικό επίπεδο μου είχαν πει πως πάντα πρέπει να κάνεις την λεγόμενη «αποσυμπίεση». Να βγαίνεις από το μπάσκετ κάποιες στιγμές, να ζεις τη ζωή σου για να καθαρίζει το μυαλό σου και να είσαι έτοιμος να επιστρέψεις στο μπάσκετ. Αν το μπάσκετ σου γίνει ψύχωση ίσως αυτό κάποια στιγμή βγει αρνητικά. 

Μιας και μιλάμε για μπασκετική «ψύχωση» θέλω να μου πεις τη γνώμη σου για τον Βασίλη Σπανούλη που πλέον είναι και αυτός head coach τόσο στην Μονακό όσο και στην Εθνική ομάδα.

«Ο Βασίλης, επειδή είχα την τύχη να δουλέψω μαζί του είναι γεννημένος νικητής και πολύ εργατικός. Έδειξε πολύ καλά δείγματα και με την Μονακό και με το Περιστέρι και φυσικά με την Εθνική ομάδα. Είναι ευχάριστο να βλέπω ανθρώπους που έχω ζήσει από κοντά να κάνουν το βήμα και να επιτυγχάνουν, αλλά και το ελληνικό μπάσκετ να παράγει υψηλού επιπέδου προπονητές. 

Όταν δημιουργείται η εικόνα ότι είμαστε μία χώρα που παράγει καλούς προπονητές, αυτό βοηθάει τους πάντες. Δεν μου κάνει έκπληξη αυτό που βλέπω από τον Βασίλη. Αυτό που έβλεπα στον παίκτη, βλέπω και στον προπονητή Σπανούλη. Έχει πολύ δρόμο ακόμα και πολλά να μάθει, να κατασταλάξει σε κάποια πράγματα που έρχονται μόνο με προπονητική εμπειρία. Θεωρώ πως η επόμενη σεζόν θα έχει ενδιαφέρον γιατί θα μπορέσει να χτίσει την ομάδα όπως θέλει και να έχει τη δική του υπογραφή».

Η Ελλάδα τελικά τρώει τα παιδιά της; Γιατί αν εξαιρέσουμε τον Γιώργο Μπαρτζώκα οι περισσότεροι προπονητές επιπέδου Ευρωλίγκας είναι στο εξωτερικό. 

«Δεν θα έλεγα πως η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της αλλά πως η Ελλάδα χάνει μία ευκαιρία να απορροφήσει όσους παράγει. Δεν είναι ότι μας απορρίπτει η Ελλάδα αλλά δεν μπορεί να κρατήσει όλους αυτούς τους καλούς προπονητές. Είναι αντίστοιχο με αυτό που είχε η Σερβία πιο παλιά σε επίπεδο παικτών, που παντού έπαιζαν Σέρβοι μπασκετμπολίστες. Παρήγαγε πολλούς αλλά αδυνατούσε να τους κρατήσει εντός συνόρων.

Οι δουλειές των προπονητών είναι πιο περιορισμένες, ένας σε κάθε ομάδα. Πόσες λοιπόν δουλειές προπονητών μπορείς να κρατήσεις στο ελληνικό μπάσκετ όταν οι Έλληνες προπονητές είναι σε τόσο υψηλό επίπεδο και η δουλειά τους είναι πανευρωπαϊκή. Έχουμε πολύ μεγαλύτερη παραγωγή απ' όσο μπορούμε να απορροφήσουμε».

Βάζεις χρονικό όριο στον εαυτό σου για το άλμα στην Ευρωλίγκα;

«Όχι, καθόλου. Φυσικά και θέλω να γίνει αλλά ως άνθρωπος είμαι πολύ υπομονετικός. Θα έρθει όταν είναι να έρθει. Εγώ πρέπει να κάνω σταθερά βήματα, να εξελίσσομαι και η ευκαιρία θα έρθει. Δεν έχει νόημα να το πιέζω ή να αγχώνω τον εαυτό μου για το πότε θα γίνει. 

Όταν ξεκίνησα δεν μπορούσα να προβλέψω το που θα είμαι και τα όσα θα είχα ζήσει. Όταν σκέφτεσαι να τα κάνεις όλα σταθερά και να είσαι πιστός σε αυτό, οι ευκαιρίες θα έρχονται».

Το μπάσκετ είναι άθλημα των παικτών

Νομίζω πως αυτό που γίνεται πλέον είναι πως, λόγω του ρυθμού και του αριθμού των αγώνων αυτό που αλλάζει είναι η επίδραση του προπονητή σε σχέση με παλιότερα. Όταν δεν προλαβαίνεις να προετοιμάσεις την ομάδα και να έχεις ειδική τακτική, η διαδραστικότητα του προπονητή περιορίζεται. Αρχίζει να έρχεται μπροστά η επικοινωνία με τον παίκτη και την ομάδα. Θεωρώ πως όσοι δείχνουν να έχουν αυτή την ικανότητα παίρνουν μια παραπάνω ευκαιρία σε σχέση με παλιότερα.

Στη φιλοσοφία μου το μπάσκετ είναι άθλημα των παικτών αλλά αυτό δεν μειώνει την αξία του προπονητή. Όταν θες να πετύχεις χρειάζεσαι τους πάντες στην ομάδα. Προφανώς όσο καλός και αν είσαι, όταν το υλικό που έχεις να διαχειριστείς είναι κακό, δεν μπορείς να κάνεις θαύματα. O καλός προπονητής έχει πάντα αντίκτυπο στην ομάδα, ειδικά όταν οι ομάδες είναι κοντά. Εκεί ο ρόλος του προπονητή κάνει τη διαφορά».

Πως κρίνεις την επέκταση της Ευρωλίγκας στον αραβικό κόσμο και την είσοδο της Dubai BC; Μήπως είναι αυτό που λέμε «money talks»;

«Πρέπει να δούμε πως θα εξελιχθεί στο μέλλον. Εγώ είμαι θετικός και αντιλαμβάνομαι πως το μπάσκετ είναι και προϊόν και πρέπει να απευθύνεσαι και σε αγορές. Δεν βλέπω τίποτα κακό στο να δοκιμάσεις πως θα εξελιχθεί αυτό. Υπάρχουν πολλά που πρέπει να δούμε, γιατί μιλάμε για χώρες που δεν έχουν παράδοση ή παραγωγή παικτών.

Το χρήμα είναι κομμάτι του πακέτου. Δεν υπάρχει μεγάλος κίνδυνος στο να τεστάρουμε την αγορά και να δούμε τι μπορεί να προσφέρει στο ευρωπαϊκό μπάσκετ».

Το ΟΑΚΑ έχει θέσει ισχυρή υποψηφιότητα για το Final Four του 2026 μετά το 2007 που έζησες. Θα το ήθελες πίσω στην Αθήνα;

«Σίγουρα! Είμαστε μία μπασκετική χώρα και η Αθήνα είναι εγγύηση επιτυχίας και οργανωτικά αλλά και σε επίπεδο κόσμου. Θα το στηρίξουμε, δεν θα γίνει σε άδειο γήπεδο. Η αναβάθμιση του ΟΑΚΑ και η επένδυση είναι παράδειγμα προς μίμηση και πρέπει να εκμεταλλευθεί από το ευρωπαϊκό μπάσκετ».

Τα ευρωπαϊκά ντέρμπι «αιωνίων» σε σύγκριση με τα ελληνικά είναι για ψυχολογική έρευνα

Όλοι λέγανε πως θα ήθελαν να δουν ελληνικό τελικό στην Euroleague. Θεωρείς είμαστε έτοιμοι για κάτι τέτοιο;

«Θεωρώ πως σε ευρωπαϊκό επίπεδο δείχνουμε εντελώς διαφορετική συμπεριφορά απ' ότι σε ελληνικό. Αυτό χρίζει ψυχολογικής έρευνας, είναι φοβερό το πως αλλάζουμε. Αν ήταν τελικός EuroLeague ανάμεσα σε Παναθηναϊκό και Ολυμπιακό δεν θα βλέπαμε τίποτα απ όσα βλέπουμε στους τελικούς του ελληνικού πρωταθλήματος. Θα ήταν ευχής έργον για το ελληνικό μπάσκετ, να δείξουμε πως είμαστε εκεί όπου αξίζουμε».

Μιας και πλησιάζει EuroBasket πως βλέπεις την Εθνική με τα μεγάλα της όπλα;

«Η Εθνικές είναι κάτι απρόβλεπτο. Ένα μικρό και γρήγορο τουρνουά που δεν ξέρεις τι θα σου ξημερώσει. Μία μέρα μπορεί να προκύψει ένα κακό παιχνίδι και να αλλάξει το τουρνουά. Αυτή είναι η ομορφιά του Ευρωμπάσκετ, αυτό και το πρόβλημά του. Δεν είναι σαν τις ομάδες. Βγαίνει επιπλέον πολύ το παρεϊστικό. Ομάδες που είναι μαζί καιρό έχουν καλύτερα αποτελέσματα, όπως πχ η Αυστραλία ή η Γερμανία που δεν ήταν μπασκετική δύναμη».

Τη διαφορά στην Εθνική θα την κάνει αυτό που κάνει ο Γιάννης

Γκρινιάζουμε για τις επιτυχίες που δεν έρχονται. Τι κρίνει μια επιτυχία στην Εθνική;

«Πρέπει να έχεις σωστή παραγωγή παικτών αρχικά. Επιπλέον αυτοί οι παίκτες πρέπει να είναι αφοσιωμένοι. Πρέπει να καταλάβουμε πως είναι δύσκολο. Όταν ένας παίκτης έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ευρωλίγκα και μετά πρέπει το καλοκαίρι του να το αφιερώσει στην Εθνική, μπορεί να το κάνει μία -δύο σεζόν αλλά μετά είναι πρόβλημα ψυχολογικό και σωματικό. 

Το ίδιο ισχύει και για σοβαρούς ΝΒAers όπως ο Γιάννης που όλο το χρόνο παίζει μπάσκετ με την μπάλα στα χέρια και με ομάδες προσαρμοσμένες πάνω του να τον «βαράνε». Σε βάθος χρόνου δημιουργεί πρόβλημα και θέλει ειδική διαχείρηση. Τη διαφορά θα κάνει σε βάθος χρόνου αυτό που κάνει ο Γιάννης. Που βρέξει-χιονίσει κάνει ο,τι μπορεί για να είναι παρών. Κάποιες φορές δεν θα είναι δυνατόν. Αυτή η θέληση όμως και η αγάπη θα κάνει την διαφορά. Οι ελίτ παίκτες της Ελλάδας να πηγαίνουν με την καρδιά τους να συμμετέχουν στην Εθνική».