Είναι μια παράξενη εποχή: Πώς το bromance Τραμπ-Ινφαντίνο αλλάζει το παγκόσμιο ποδόσφαιρο
Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ έχει εδώ και καιρό την τάση να κατονομάζει υψηλά ιστάμενα πρόσωπα με όρους αγάπης ή χλευασμού. Είναι σαφές πόσο του αρέσουν σύμμαχοι όπως ο πρόεδρος του UFC, Ντάνα Γουάιτ, και ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla, Έλον Μασκ, και πόσο αντιπαθεί άλλους - συμπεριλαμβανομένων του διαδόχου/προκατόχου του στον Λευκό Οίκο, Τζο Μπάιντεν, και του κυβερνήτη της Καλιφόρνια, Γκάβιν Νιούσομ.
Από την άλλη, ο πρόεδρος της FIFA, Τζιάνι Ινφαντίνο, έχει επανειλημμένα επικριθεί από τον Τραμπ καθώς ανέλαβε ξανά τα καθήκοντά του, με μια νέα προθυμία να γιορτάσει το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2026 που θα διεξαχθεί στη Βόρεια Αμερική.
Μάλιστα, είχε παρευρεθεί στην ορκωμοσία του Τραμπ για να τον συγχαρεί. Η υποστήριξη μεταξύ των δύο αποκρυσταλλώθηκε στις αρχές του 2020, όταν ο Τραμπ, κατά το τελευταίο έτος της πρώτης του θητείας ως πρόεδρος, βρέθηκε αντιμέτωπος με τη Γερουσία των Ηνωμένων Πολιτειών που καθόριζε τους βασικούς κανόνες της για την αρχική δίκη καθαίρεσής του.
Το ξεκίνημα της σχέσης Τραμπ - Ινφαντίνο
Τότε, ενώ τον σύστηνε σε ένα δείπνο διευθύνοντων συμβούλων στο ελβετικό χιονοδρομικό κέντρο Νταβός, ο Ινφαντίνο επαίνεσε τον Τραμπ ως «αθλητή» και «ανταγωνιστή».
Και τελικά, ο πρόεδρος της FIFA, ανταμείφθηκε για την αμέριστη αφοσίωσή του. Εκπροσωπώντας τον αθλητισμό, ο Ινφαντίνο συνοδεύτηκε από ένθερμους υποστηρικτές του Τραμπ, συμπεριλαμβανομένων των Γουάιτ και Μίριαμ Άντελσον, ιδιοκτήτριας της ομάδας μπάσκετ Dallas Mavericks και τρίτης μεγαλύτερης δωρήτριας της προεκλογικής εκστρατείας του νέου προέδρου.
Λίγο πριν τη σέντρα στο πολυσυζητημένο -για διάφορους λόγους- Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων, Ινφαντίνο και Τραμπ έσπευσαν να συγχαρούν ο ένας τον άλλον για την διοργάνωση του τουρνουά στις ΗΠΑ.
«Θα έχουμε ένα σπουδαίο Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA και ένα σπουδαίο Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων FIFA στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής», έγραψε ο Ινφαντίνο σε μια ανάρτηση γεμάτη emoji. «Το ποδόσφαιρο ενώνει τον κόσμο!»
Η FIFA δεν ένιωθε πάντοτε αυτή τη θετική ενέργεια στις ΗΠΑ, μέχρι τώρα. Αντιθέτως, είχε αντιμετωπίσει σημαντικά προβλήματα με το Δημοκρατικό Κόμμα, που βρισκόταν στην εξουσία όταν η έρευνα του FBI για διαφθορά στην FIFA κορυφώθηκε το 2015. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι οι Δημοκρατικοί είχαν «αποκλείσει» την FIFA, σε μεγάλο βαθμό λόγω της σχέσης της με τον Τραμπ. Η επίδραση της πολιτικής αυτής σχέσης ίσως φαντάζει μικρή σε σχέση με σοβαρότερα παγκόσμια ζητήματα, ωστόσο έχει σημαντικές προεκτάσεις και επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο το ποδόσφαιρο επηρεάζει τον κόσμο.
Η αποτυχία των ΗΠΑ για το Μουντιάλ και η εμπλοκή του FBI
Από το 2016, όταν Τραμπ και Ινφαντίνο εκλέχθηκαν στις αντίστοιχες θέσεις τους, προέκυψαν κοινά συμφέροντα και διοργανώθηκε άμεσα συνάντηση. Ο εγωισμός ήταν βασικό συστατικό αυτής της σχέσης, όπως φαίνεται σε ένα περιστατικό: ο Ινφαντίνο είπε ενθουσιασμένος στο προσωπικό ότι είχε λάβει πρόσκληση από τον Λευκό Οίκο, μόνο για να του υπενθυμίσει ένας παλαιότερος αξιωματούχος: «Δεν είναι το άτομο, είναι η θέση». Ο Ινφαντίνο επέμενε ότι ήταν και ο ίδιος σημαντικός. Αυτή η σύγχυση μεταξύ προσώπου και ρόλου είναι ενδεικτική του πώς οι προσωπικές σχέσεις του προέδρου της FIFA επηρεάζουν την ανεξαρτησία του οργανισμού.
Ο Ινφαντίνο και ο Τραμπ δείπνησαν για πρώτη φορά μαζί στο Νταβός, όπου ο Ινφαντίνο λέγεται πως αντιλήφθηκε πλήρως τη δύναμη που είχε αποκτήσει. Από τότε, επεδίωξε να ενισχύσει τη φιλία του με τον Τραμπ, έναν φίλαθλο περιστασιακού ενδιαφέροντος. Αυτό οδήγησε και σε άλλες επαφές, όπως αυτή με τον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, μια σχέση που αποδείχθηκε καθοριστική για τη σύγχρονη εποχή του ποδοσφαίρου.
Οι ΗΠΑ ήθελαν εδώ και καιρό να φιλοξενήσουν ξανά το Μουντιάλ μετά το 1994, ειδικά μετά την ήττα τους από το Κατάρ το 2022. Ο πρώην πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ήταν έξαλλος με εκείνη την απόφαση στη Ζυρίχη το 2010. Ένας αυτόπτης μάρτυρας θυμάται πώς οι άνδρες ασφαλείας του Κλίντον απομάκρυναν με βία τον κόσμο για να περάσει οργισμένος.
Η οργή εκείνη πυροδότησε την έρευνα του FBI, με τον Τσακ Μπλέιζερ να συλλαμβάνεται κοντά στο Trump Tower στη Νέα Υόρκη. Η πρώτη κυβέρνηση Τραμπ, ωστόσο, εστίασε ιδιαίτερα στην υπόθεση. Η επιστροφή του Μουντιάλ στις ΗΠΑ για το 2026 έγινε προσωπική αποστολή του Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρού του Τραμπ. Η ψήφιση της διοργάνωσης γινόταν στη Μόσχα λίγο πριν το Μουντιάλ του 2018, με ένα νέο σύστημα όπου ψήφιζαν και οι 203 ομοσπονδίες. Το πρόβλημα ήταν η πολιτική του Τραμπ: Πολλές χώρες ενοχλήθηκαν από την «απαγόρευση εισόδου» που είχε επιβληθεί σε μουσουλμανικά κράτη. Έτσι στήριξαν την εναλλακτική υποψηφιότητα του Μαρόκου.
Ο Τραμπ αντέδρασε δημόσια: «Γιατί να στηρίζουμε χώρες που δεν μας στηρίζουν, ακόμη και στον ΟΗΕ;» Ο Κούσνερ στάλθηκε στη Σαουδική Αραβία να ζητήσει την ψήφο του Μπιν Σαλμάν. Το Ριάντ όχι μόνο συμφώνησε, αλλά επηρέασε και την ευρύτερη περιοχή. Η κυβέρνηση Τραμπ διαβεβαίωσε ότι η απαγόρευση εισόδου δεν θα ισχύσει για τις ομάδες που θα προκριθούν. Οι ΗΠΑ κέρδισαν τελικά με 134 ψήφους.
Ο ρόλος της Σαουδικής Αραβίας και η εμπλοκή της μέσω FIFA
Ο Ινφαντίνο από την πλευρά του χρειαζόταν χρήματα για να πείσει τα μεγάλα κλαμπ να πάρουν σοβαρά το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων. Όμως οι χορηγοί και οι τηλεοπτικοί σταθμοί επικεντρώνονται στο Μουντιάλ του 2026 και δεν έδειξαν ζωηρό ενδιαφέρον στις τιμές της FIFA. Και κάπου εδώ μπήκε η Σαουδική Αραβία, η οποία παρενέβη μέσω συμφωνίας για τα τηλεοπτικά δικαιώματα και μέσω της συνεργασίας της FIFA με την Aramco. Αν συμβεί, θα πρόκειται για ενσωμάτωση του κράτους σε διοργάνωση, όπως έχουμε δει και σε άλλα αθλήματα. Όλα αυτά προκύπτουν από τη σχέση Τραμπ - Ινφαντίνο.
Ο Ινφαντίνο έχει δείξει επιδεξιότητα στις σχέσεις του με σκληροτράχηλους ηγέτες, από τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, όταν η Ρωσία φιλοξένησε το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2018, μέχρι τώρα τον Τραμπ, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να ετοιμάζονται να συνδιοργανώσουν το παγκόσμιο ποδοσφαιρικό γεγονός του χρόνου.
Ο Τραμπ έχει κάνει ακριβώς το αντίθετο, μη δείχνοντας κανένα έλεος σε όσους τολμούν να τον αμφισβητήσουν -- έχει επιπλήξει τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και τον Νοτιοαφρικανό ομόλογό του Σίριλ Ραμαφόσα σε εξαιρετικές σκηνές στον Λευκό Οίκο. Ωστόσο, με τον Ινφαντίνο, όλα είναι χαμόγελα, κομπλιμέντα και η παραδοσιακή χρήση των λέξεων «υπέροχος» και «μεγαλύτερος» από τον Τραμπ όταν του αρέσει κάτι ή κάποιος.
Ο πρόεδρος της FIFA, ευχαρίστησε τον Ντόναλντ Τραμπ «με όλη του την καρδιά» για την υποστήριξή του στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2026, όταν ο Ρεπουμπλικανός ορκίστηκε 47ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες θα διοργανώσουν το Μουντιάλ μαζί με Μεξικό και Καναδά.
«Η δημόσια εκδήλωση υποστήριξής σας, ως ο νέος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, ειδικά για το Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA 2026, είναι ένδειξη μεγάλου σεβασμού για τη FIFA και τη συνεχή ανάπτυξη του αθλήματός μας σε όλο τον κόσμο. Σας ευχαριστώ με όλη μου την καρδιά και σας διαβεβαιώνω ότι μαζί θα διασφαλίσουμε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες καλωσορίζουν τον κόσμο και ότι το ποδόσφαιρο ενώνει τον κόσμο», είπε ο Ινφαντίνο.
Το μήνυμα κοινοποιήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του ηγέτη του ποδοσφαίρου, με τον Ινφαντίνο να λέει επίσης ότι είναι «απίστευτη τιμή» και «προνόμιο» που ο Ντόναλντ Τραμπ, στην ομιλία του, αναφέρθηκε στο Παγκόσμιο Κύπελλο.
Αυτό αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία καθώς πλησιάζει το Μουντιάλ του 2026. Τα πράγματα δεν κυλούσαν ομαλά υπό τη Δημοκρατική κυβέρνηση: πόλεις-οικοδεσπότες διαμαρτύρονταν για το μεγάλο οικονομικό βάρος που τους μεταφέρει η FIFA. Τώρα ο Ινφαντίνο έχει στην εξουσία έναν άνθρωπο που ίσως θεωρεί φίλο. Ό,τι κι αν γίνει, η κατεύθυνση δείχνει προς το μέλλον του ποδοσφαίρου: ανάμεσα στους δύο πόλους, Νέα Υόρκη και Ριάντ. Ειδικά με το Μουντιάλ του 2034 να αναμένεται να απονεμηθεί τον Δεκέμβριο, με μοναδική υποψηφιότητα αυτή της Σαουδικής Αραβίας.
Η αμηχανία στον Λευκό Οίκο
Δεν είναι τυχαίο που οι περισσότερες ομάδες του NBA και οι πρωταγωνιστές της λίγκας προσπαθούν να αποφύγουν τη συνάντησή τους με τον Ντόναλντ Τραμπ. Επί των ημερών του στη διακυβέρνηση, στην πρώτη του θητεία και τώρα στη δεύτερη, πρωταθλητές έχουν αρνηθεί την επίσκεψη στο Λευκό Οίκο και σούπερ σταρς δεν θέλουν να συνδεθούν μαζί του. Δεν θέλουν να ρισκάρουν ούτε καν μία χειραψία με τον «πλανητάρχη».
Η αποστολή της Γιουβέντους όμως, που βρίσκεται στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής για το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων ποδοσφαίρου, είχε τη φαεινή ιδέα πριν την πρεμιέρα της, να περάσει -ύστερα από πρόσκληση- από τον Λευκό Οίκο και να συναντηθεί με τον Τραμπ.
Αφού πρώτα ο εκκεντρικός μεγιστάνας και Πρόεδρος, υποδέχθηκε παίκτες και προπονητές του ιταλικού συλλόγου, χωρίς βέβαια να σηκωθεί καν από τη θέση του, ακολούθως ήρθαν και οι... δύσκολες ερωτήσεις με φυλετικά και ρατσιστικά σχόλια. Τότε ήταν η πρώτη φορά που η Γιουβέντους που αισθάνθηκε άβολα στο Οβάλ Γραφείο.
Ακολούθησε όμως, άλλη μία στιγμή που οι εκπρόσωποι της «Juve», πήραν μέρος -πιθανότατα άθελά τους- στο επικοινωνιακό παιχνίδι του Ντόναλντ Τραμπ. Αφού έστησε την ομάδα σε παράταξη πίσω του κι αυτός καθόταν στο γραφείο, απευθύνθηκε στην κάμερα και μέσω αυτής στο λαό των ΗΠΑ, του Ισραήλ και του Ιράν.
Άρχισε να στηρίζει το Ισραήλ, να απειλεί το Ιράν και να αναφέρεται σε πυρηνικά όπλα και στρατιωτικές επιχειρήσεις. Την ίδια στιγμή η Γιουβέντους καθόταν σε παράταξη πίσω του και συμμετείχε σε μία διαδικασία από την οποία προέκυψαν αμέτρητα αρνητικά σχόλια στο διαδίκτυο. Ακόμα και από τους φιλάθλους της.
Κατά τη συνάντηση μάλιστα, ένας δημοσιογράφος ρώτησε τον Τραμπ αν η ταξιδιωτική απαγόρευση σε υπηκόους 19 χωρών θα επηρέαζε το τρέχον τουρνουά ή το Παγκόσμιο Κύπελλο της επόμενης χρονιάς. Τότε ο πρόεδρος των ΗΠΑ στράφηκε σε έναν άλλο καλεσμένο στην αίθουσα: τον πρόεδρο της FIFA, Ινφαντίνο. «Τζιάνι, πες μου τι είναι η ταξιδιωτική απαγόρευση. Δεν ξέρει τι είναι», είπε ο Τραμπ. «Είναι σε μεγάλο βαθμό εξαντλημένος».
Εκτός από την πολύ δημόσια φιλία του προέδρου με τον Ινφαντίνο, η Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων δημοσίευσε και στη συνέχεια διέγραψε ένα μήνυμα λέγοντας ότι οι πράκτορές της θα «εντοπιστούν και θα απολυθούν» για τους αγώνες του φετινού Παγκοσμίου Κυπέλλου Συλλόγων. Η «ICE» δήλωσε ότι οι μη πολίτες θα πρέπει να έχουν μαζί τους τα έγγραφα μετανάστευσης στους αγώνες. Τον περασμένο μήνα, μια επιχείρηση της ICE ώθησε τους Λατίνους οπαδούς της ομάδας Νάσβιλ του MLS να αναστείλουν τις εκδηλώσεις τους την ημέρα του αγώνα, φοβούμενοι επιδρομές.
Αλλά το ποδόσφαιρο υπήρξε επίσης ένα κέντρο αντίστασης στις χειρότερες ενέργειες του Τραμπ. Κατά τη διάρκεια των επιδρομών στο Νάσβιλ, οι οπαδοί ανήρτησαν πανό στα αγγλικά και τα ισπανικά που έγραφαν «Δεν είμαστε όλοι εδώ». Το συνήθως θορυβώδες τμήμα των οπαδών της Λος Άντζελες FC διαμαρτυρήθηκε για τις επιδρομές της ICE στην πόλη παραμένοντας ως επί το πλείστον σιωπηλό, κρατώντας πανό που έγραφαν «οι μετανάστες είναι η καρδιά του Λος Άντζελες» και «Καταργήστε την ICE».
Αυτό, ίσως ταιριαστά, είναι μια παράξενη μορφή δημοκρατίας. Είναι μια παράξενη εποχή για τον κόσμο. Και αυτό θα φανεί ξεκάθαρα και στο ποδόσφαιρο.
