Στο παρκέ ξένοι στους πάγκους ντόπιοι: Το NBA δεν έχει ανοίξει τα... σύνορα των προπονητών

Αυτή τη στιγμή στο NBA υπάρχουν ένας Σέρβος, ένας Ισπανός και ένας Φινλανδός που έχουν ρόλο head coach σε ομάδες. Όπως υπάρχει επίσης, ο Στιβ Κερ των Γκόλντεν Στέιτ Γουόριορς, ο οποίος είναι Αμερικάνος, αλλά έχει γεννηθεί στον Λίβανο, ένας συμπατριώτης του με καταγωγή από την Φιλιππίνες, ο Έρικ Σποέλστρα των Μαϊάμι Χιτ κι ένας με ισχυρούς δεσμούς (αίματος και συναισθήματος) με τη Νιγηρία, που έχει τον αγωνιστικό έλεγχο των Χιούστον Ρόκετς και ονομάζεται Ιμέ Ουντόκα.

Γενικά σε μία λίγκα που το διεθνές στοιχείο έχει αναπτυχθεί σε βαθμό που Ευρωπαίοι, Αφρικανοί και Καναδοί παίκτες εκπροσωπούν μεγάλο μέρος της ελίτ και είναι χαρακτηριστικό πως τα τελευταία επτά χρόνια οι MVPs του «μαγικού πλανήτη» έρχονται από χώρες εκτός Ηνωμένων Πολιτειών (Αντετοκούνμπο δύο φορές, Γιόκιτς τρεις, Τζοέλ Εμπίντ και Σέι Γκίλτζιους-Αλεξάντερ), στους πάγκους η συντριπτική πλειοψηφία αφορά… ντόπιους εργαζόμενους.

Αν όμως, οραματιστεί κανείς το «αύριο», τότε υπάρχουν πρόσωπα από την Ευρώπη, αλλά και ένα από τη Λατινική Αμερική που στην αξιολόγηση παίρνουν υψηλό βαθμό στην κατηγορία: «Mελλοντική προοπτική».

Όταν οι Μέμφις Γκρίζλις, αποφάσισαν -χωρίς καμία προειδοποίηση και εντελώς ξαφνικά- να απολύσουν τον Τέιλορ Τζένκινς, τότε έβαλαν στη θέση του (ως υπηρεσιακό) τον Τουόμας Ίσαλο, τον οποίο τον αναβάθμισαν σε πρώτο προπονητή και τον κράτησαν. Αυτός πλέον, είναι ο επικεφαλής και ο πρώτος Φινλανδός στην ιστορία του NBA σε τέτοιο πόστο.

Ο Ντάρκο Ραγιάκοβιτς των Τορόντο Ράπτορς δεν είναι ο πρώτος Σέρβος. Είχε προηγηθεί ο Ιγκόρ Κοκόσκοφ, ο οποίος πλέον εργάζεται στην Αναντολού Εφές, αλλά είχε μακρά πορεία στο NBA, σε πολλά πόστα, ενώ τη σεζόν 2018/19 ήταν ο head coach των Φοίνιξ Σανς.

Ο Ισπανός εκπρόσωπος των πάγκων είναι ο Ζόρντι Φερνάντεθ. Πρώτα θήτευσε ως βοηθός σε Νάγκετς και Κινγκς, από το 2024 είναι ο επικεφαλής των Μπρούκλιν Νετς.

Πριχιόνι: Ο πρώτος και ο... επόμενος

Στο παρελθόν υπήρξαν δύο Καναδοί προπονητές, ο Στιβ Νας (MVP δύο φορές ως παίκτης) και ο Τζέι Τραϊάνο (νυν ασίσταντ των Ντάλας Μάβερικς), ένας ιταλοαμερικάνος (Μάικ ΝτΑντόνι), ένας Αμερικανοισραηλινός (Ντέιβιντ Μπλατ) και κανείς άλλος απομακρυσμένος από τα σύνορα των ΗΠΑ.

Από τη Λατινική Αμερική κανένας προπονητής δεν έχει πάρει την ευκαιρία και μόνο δύο έχουν φθάσει στο επίπεδο του Assistant Coach. Ο Τιάγκο Σπλίτερ, ο οποίος επέστρεψε στις ΗΠΑ ως βοηθός στους Πόρτλαντ Τρέιλ Μπλέιζερς, είναι ο πιο «φρέσκος» καθώς πήρε το... εισιτήριο έπειτα από μία σπουδαία σεζόν στην Euroleague με την Παρί. Μόνο που αυτός με τη μεγαλύτερη προοπτική είναι ο Αργεντίνος, Πάμπλο Πριχιόνι.

Μάλιστα, οι Νιου Γιορκ Νικς που τον γνωρίζουν καλά, πριν καταλήξουν στον εμπειρότερο και βραβευμένο (δύο φορές ως κόουτς της χρονιάς) Μάικ Μπράουν, είχαν ενημερώσει τους πάντες πως μία από τις σκέψεις τους αφορούσε τον Πριχιόνι. Μόνο που ο Αργεντίνος δεν ήθελε να εγκαταλείψει την Μινεσότα -ακόμα τουλάχιστον.

Και αρνήθηκε δύο φορές. Μία για να συζητήσει την προοπτική αναβάθμισής του στη Νέα Υόρκη και άλλη μία -προσφάτως- για να αναλάβει το πόστο του άμεσου συνεργάτη του Μάικ Μπράουν. 

Οπότε συνεχίζει με τους Μινεσότα Τίμπεργουλβς με τους οποίους συνεργάζεται τα τελευταία χρόνια, ως βοηθός αρχικά του Τομ Τιμποντό και πλέον του Κρις Φιντς.

Ο Πάμπλο Πριχιόνι πάντως, εκπροσωπεί μοναχός του την Αργεντινή στον «μαγικό πλανήτη». Και μάλιστα σε καιρούς που κανένας συμπατριώτης του δεν αγωνίζεται σε καμία από τις 30 ομάδες, ούτε ως παίκτης, ούτε υπάρχει άλλος προπονητής από τα μέρη του στις λίστες.

Η Αργεντινή είναι μία χώρα γνωστή για το πάθος της με το ποδόσφαιρο, αλλά η παράδοσή της στο μπάσκετ είναι επίσης τεράστια. Πρώτα άλλωστε πήρε στο άθλημα των ψηλών Παγκόσμιο Κύπελλο (1950) και μετά με τη μπάλα στα πόδια (1978).

Ο Πριχιόνι λοιπόν, που ως αθλητής πήρε ένα Ολυμπιακό Μετάλλιο με την Αργεντινή το 2008 στο Πεκίνο, παρέα με τον Hall of Famer και τέσσερις φορές πρωταθλητή ΝΒΑ με τους Σαν Αντόνιο Σπερς, Μανού Τζινόμπιλι και τους Λουίς Σκόλα, Αντρές Νοτσιόνι και Κάρλος Ντελφίνο, τα τελευταία χρόνια έχει αφιερώσει το «είναι» στην προπονητική.

Αφού πρώτα ως γκαρντ καθοδήγησε στην Ευρώπη κορυφαίες ομάδες (Μπασκόνια, Ρεάλ Μαδρίτης), αγωνίστηκε και στο ΝΒΑ. Με τους Νιου Γιορκ Νικς την τριετία 2012-15 και για λίγο με τους Χιούστον Ρόκετς (2015) και τους Λος Άντζελες Κλίπερς (2015-16).

Το 2017 κρέμασε τα παπούτσια του ως παίκτης της Μπασκόνια και με την αγαπημένη του ομάδα στην Ισπανία έκανε την πρώτη εμφάνιση με κοστούμι σε πάγκο. Πλέον, κάθε φορά που ένας προπονητής του NBA χάνει τη δουλειά του, θα είναι υποψήφιος αντικαταστάτης του. Μέχρι τελικά να του παρουσιαστεί η κατάλληλη ευκαιρία και να νοιώσει έτοιμος για να την αρπάξει.

H λίστα με τους «μετανάστες» head coaches στο NBA

Στιβ Νας (Καναδάς): 2020-2022 / Μπρούκλιν Νετς
Τζέι Τραϊάνο (Καναδάς): 2017-2018 / Φοίνιξ Σανς
Ιγκόρ Κοκόσκοφ (Σερβία): 2018-19 / Φοίνιξ Σανς
Ντάρκο Ραγιάκοβιτς (Σερβία): 2023-σήμερα / Τορόντο Ράπτορς
Ζόρντι Φερνάντεθ (Ισπανία): 2024-σήμερα / Μπρούκλιν Νετς
Τουόμας Ίσαλο (Φινλανδία): 2025-σήμερα / Μέμφις Γκρίζλις

Αμερικάνοι με... ρίζες

Ντέιβιντ Μπλατ (Ισραήλ): 2014-16 / Κλίβελαντ Καβαλίερς
Μάικ Ντ'Αντόνι (Ιταλία): 1998-1999, 2003-2014, 2016-2020 / Νάγκετς, Σανς, Νικς, Λέικερς, Ρόκετς
Ιμέ Ουντόκα (Νιγηρία): 2021-2022, 2023-σήμερα / Μπόστον Σέλτικς, Χιούστον Ρόκετς
Στιβ Κερ (Λίβανος): 2014-σήμερα / Γκόλντεν Στέιτ Γουόριορς
Έντι Κοτλίεμπ (Ουκρανία): 1946-1955 / Φιλαδέλφεια Γουόριορς
Κίκι ΒανΝτεΒέγκε (Γερμανία): 2009-2010 / Νιου Τζέρσεϊ Νετς