Εθνική Παλαιστίνης: Παλεύοντας να βγει στο «φως» του Μουντιάλ μέσα από το σκοτάδι του πολέμου

Η μοίρα της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου ανδρών της Παλαιστίνης δεν διαφέρει ιδιαίτερα από αυτή της χιλιοταλαιπωρημένης πατρίδας της. Είναι μια ιστορία πόνου, αδικίας, ξεριζωμού, θλίψης για τη ζωή που περνάει και χάνεται μεταφορικά αλλά δυστυχώς στην περίπτωση των Παλαιστινίων και κυριολεκτικά. Αλλά ταυτόχρονα, είναι και μια ιστορία για την αντίσταση στην απανθρωπιά του «τέρατος» του πολέμου, για την απάντηση της «δημιουργίας» στην «καταστροφή»,για το φως της ελπίδας μέσα στο σκοτάδι της απελπισίας.

Ένα σύμβολο ελπίδας μέσα στο χάος

Για πρώτη φορά στη σύντομη παρουσία της στα διεθνή δρώμενα του ποδοσφαίρου, η εθνική Παλαιστίνης έχει μια πραγματική ευκαιρία να βρεθεί στο Μουντιάλ ή έστω να διεκδικήσει τις πιθανότητες της στην τελευταία φάση των προκριματικών της Ασίας! Για να συμβεί αυτό θα πρέπει να κερδίσει «εντός έδρας» το Ομάν στην τελευταία αγωνιστική της τρίτης φάσης των ασιατικών προκριματικών του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2026. Ο λόγος που το «εντός έδρας» μπήκε σε εισαγωγικά είναι ότι η Παλαιστίνη δεν πρόκειται να παίξει την πρόκριση στο έδαφος της αλλά στη γειτονική Ιορδανία. Η φρίκη του πολέμου που διεξάγει στη Γάζα το γενοκτονικό κράτος του Ισραήλ έχει καταστείλει τις περισσότερες δραστηριότητες στην Παλαιστίνη και το ποδόσφαιρο δεν αποτελεί εξαίρεση. Η εθνική ομάδα της χώρας δεν μπορεί να προπονηθεί σε παλαιστινιακά εδάφη ενώ φυσικά η FIFA έχει απαγορεύσει την τέλεση αγώνων εκεί λόγω των επικίνδυνων συνθηκών που δημιουργεί ο πόλεμος για την ασφαλή διεξαγωγή τους.

Λίγο μετά την επίσημη έναρξη των εχθροπραξιών, τον Οκτώβριο του 2023, η εθνική Παλαιστίνης κλήθηκε να ριχτεί στη δική της αθλητική «μάχη», μια «μάχη» που θα έπρεπε να φέρνει διασκέδαση, προσμονή, χαρά στους Παλαιστίνιους ποδοσφαιριστές και φιλάθλους. Αντί αυτού, η εθνική Παλαιστίνης βρέθηκε ξανά εκτοπισμένη με τους διεθνείς της να παρακολουθούν σοκαρισμένοι τα όσα τερατώδη συνέβαιναν και συμβαίνουν ακόμη στην πατρίδα τους.

Η προετοιμασία τους για τα προκριματικά του Μουντιάλ πήγε περίπατο καθώς η εθνική ομάδα αναγκάστηκε να αποσυρθεί από το τουρνουά Μερντέκα που διεξαγόταν στη Μαλαισία λόγω του πολέμου.

Η φωνή της εθνικής ομάδας, η οποία έτσι κι αλλιώς λειτουργεί από την ίδρυση της σαν πλατφόρμα διαμαρτυρίας για την κατάσταση στη χώρα, αυτή τη φορά χρειαζόταν να είναι πιο δυνατή από ποτέ, εντός και εκτός γηπέδου. Και έτσι ήταν ξεκινώντας τις υποχρεώσεις της από τον δεύτερο γύρο των προκριματικών της Ασίας για το Μουντιάλ.

Μια ομάδα «ξεριζωμένων» γράφει ιστορία

Παρά το γεγονός πως έπαιξε τους εντός έδρας αγώνες της σε Κουβέιτ, Κατάρ μέχρι και Μαλαισία, η Παλαιστίνη κατάφερε να τερματίσει δεύτερη στον όμιλο της και να προκριθεί για πρώτη φορά στην ιστορία της στον τρίτο γύρο των προκριματικών με δύο νίκες επί του Μπαγκλαντές, δύο ισοπαλίες με το Λίβανο και δύο ήττες από την Αυστραλία.

«Nα φέρουμε χαρά στο λαό μας είναι το μόνο μας κίνητρο αυτή τη στιγμή»

είχε δηλώσει ο μέσος Μοχάμεντ Ρασίντ αμέσως μετά την εξασφάλιση της πρόκρισης. «Αυτό μας κρατάει να δουλεύουμε στο γήπεδο. Δεν υπάρχει τίποτα άλλο για το οποίο να αξίζει να δουλεύουμε. Φυσικά, θέλουμε κι εμείς ως αθλητές να προκριθούμε, θέλουμε να πάμε στους επόμενους γύρους, αλλά η πρόκριση δεν έχει να κάνει με εμάς. Αν δεν πάμε στον επόμενο γύρο, κανείς δεν θα είναι χαρούμενος στην Παλαιστίνη. Και οι άνθρωποι αυτή τη στιγμή, αυτό είναι το μόνο πράγμα που παρακολουθούν, αυτό είναι το μόνο πράγμα που τους δίνει ελπίδα, να βλέπουν την εθνική τους ομάδα να συνεχίζει, κάτι που δεν έχουμε καταφέρει ποτέ πριν».

Στον τρίτο γύρο, ο βαθμός δυσκολίας ήταν ασφαλώς μεγαλύτερος. Η Παλαιστίνη δεν μπόρεσε να κάνει ούτε μία νίκη στους πρώτους 7 αγώνες της κι έχασε το τρένο της απευθείας πρόκρισης από νωρίς, ωστόσο κοίταξε στα μάτια δύο φορές το μεγαθήριο της Ασίας, Νότια Κορέα αποσπώντας δύο πολύτιμες ισοπαλίες. Αυτοί οι δύο βαθμοί κράτησαν τη «φλόγα» αναμμένη! Κόντρα στο Ιράκ, η Παλαιστίνη έπαιξε τα ρέστα της και όταν οι Ιρακινοί προηγήθηκαν ήταν φανερό πως χρειαζόταν πια ένα θαύμα για να διατηρηθεί στο παιχνίδι της πρόκρισης. Θαύμα το οποίο έγινε! Με ένα γκολ στο 88’ κι άλλο ένα στο 90+7’, οι Παλαιστίνιοι γύρισαν το ματς!

Ακολούθησε η εκτός έδρας νίκη επί του Κουβέιτ και ταυτόχρονα η ήττα του Ομάν από την Ιορδανία. Το όνειρο για την πρόκριση στην 4η φάση που θα δώσει 2+1 (για τα διεθνή πλέι-οφ) εισιτήρια για το Μουντιάλ είναι ακόμη ζωντανό. Η Παλαιστίνη θα υποδεχθεί στο Αμμάν της Ιορδανίας το Ομάν και με νίκη θα είναι αυτή που θα συνεχίσει την προσπάθεια της καθώς τις δύο ομάδες τις χωρίζει ένας βαθμός.

Από τον αγώνα για την ίδια της την ύπαρξη, στις πρώτες επιτυχίες

Αυτή, βέβαια δεν είναι η πρώτη φορά που η εθνική Παλαιστίνης καλείται να δώσει ένα σημαντικό παιχνίδι μακριά από έδαφος της. Η εθνική ομάδα της χώρας είναι ένας πραγματικός πρόσφυγας πολέμου που αναζητά φιλόξενα εδάφη για να προπονηθεί και να αγωνιστεί. Το συχνό ξέσπασμα πολεμικών συγκρούσεων μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς στον 21ο αιώνα, έχει οδυνηρές επιπτώσεις στην πρόοδο της.

Η ομοσπονδία ποδοσφαίρου της Παλαιστίνης, παρά το γεγονός ότι έχει ιδρυθεί από το 1928 όταν ακόμη η περιοχή βρισκόταν υπό βρετανική κατοχή, έπρεπε να περιμένει 70 ολόκληρα χρόνια και ύστερα από ασταμάτητα αιτήματα της στη FIFA ώστε να αναγνωριστεί ως πλήρες μέλος της παγκόσμιας ποδοσφαιρικής κοινότητας το 1998. Η αποδοχή της στην οικογένεια της FIFA έγινε χάρη σε προσωπικούς χειρισμούς και ενέργειες του Σεπ Μπλάτερ, ο οποίος μπορεί αργότερα να μπλέχτηκε σε πολύ σοβαρά σκάνδαλα και να αποχώρησε από την προεδρία της παγκόσμιας ομοσπονδίας ατιμασμένος, ωστόσο θα είναι πάντα ο άνθρωπος που «έδωσε φωνή» στο ποδόσφαιρο της Παλαιστίνης! Ήταν μάλιστα μία από τις πρώτες πράξεις του στο θώκο της προεδρίας της FIFA!

Κάθε αρχή και δύσκολη και για την Παλαιστίνη ακόμα δυσκολότερη. Τα «Λιοντάρια της Καναάν» όπως είναι το προσωνύμιο της εθνικής ομάδας χρειάστηκε να περιμένουν 17 χρόνια για να κάνουν την εμφάνιση τους στην τελική φάση κάποιας διοργάνωσης, συγκεκριμένα του Κυπέλλου Ασίας 2015. Είχε προηγηθεί η χαρά του νέκταρ της νίκης ένα χρόνο πριν (2014) στο AFC Challenge Cup, μια διοργάνωση εθνικών ομάδων της Ασίας που συμμετείχαν χώρες που προσπαθούσαν να αναπτύξουν το ποδόσφαιρο τους. Σε ένα τουρνουά 8 ομάδων, η Παλαιστίνη κέρδισε τον τίτλο, ο οποίος αν και ασήμαντος στη διεθνή ποδοσφαιρική σκηνή, ήταν μια νίκη, μια λέξη και μια ευφορική κατάσταση που ο λαός της χώρας είχε ξεχάσει για πολλά χρόνια. Η ομάδα συνέχιζε να προοδεύει, σταθεροποίησε την παρουσία της στα Κύπελλα Ασίας και μάλιστα στο τελευταίο (2023, Κατάρ) πήρε ιστορική πρόκριση στη νοκ άουτ φάση των 16, όπου αποκλείστηκε από τη διοργανώτρια.

Η επιτυχία αυτή σύμφωνα με τον πρόεδρο της ομοσπονδίας ποδοσφαίρου της Παλαιστίνης, Τζιμπρίλ Ρατζούμπ, ξεπερνούσε κατά πολύ τα αθλητικά πλαίσια: «Εμείς, η παλαιστινιακή ποδοσφαιρική οικογένεια, πιστεύουμε ότι το άθλημα μπορεί να αποτελέσει ένα καλό εργαλείο για να αποκαλύψουμε τα βάσανα του παλαιστινιακού λαού και να τονίσουμε την αποφασιστικότητα και τη δέσμευσή του στην επίτευξη των στόχων του. Η επιτυχία της ομάδας εν μέσω μιας τόσο τρομερής κατάστασης - ενώ χιλιάδες άνθρωποι θάβονται εν μέσω της καταστροφής, των φρικαλεοτήτων, της γενοκτονίας - παρακινεί τους παίκτες μας να πετύχουν κάτι για τον λαό τους. Η πρόκριση στα νοκ άουτ του Ασιατικού Κυπέλλου είναι ένα μεγάλο επίτευγμα. Είναι ένα καλό μήνυμα για τον λαό μας - τους δίνει ελπίδα».

Όμως, ας μην γελιόμαστε, υπό τις συνθήκες τις οποίες αγωνίζεται η εθνική ομάδα της Παλαιστίνης είναι επιτυχία και μόνο ότι υπάρχει. Το γεγονός πως κερδίζει τουρνουά ή προκρίνεται σε τελικές φάσεις συνιστά ένα αθλητικό άθλο.

Όταν η μπάλα γίνεται στόχος

Το Ισραήλ δεν έχει αφήσει στην τύχη της καμία πτυχή της ζωής των Παλαιστινίων τοποθετώντας παντού εμπόδια. Από το μένος του δεν έχει γλιτώσει ούτε η εθνική ομάδα ποδοσφαίρου, καθώς έχει βάλει το χέρι του ώστε να κάνει την καθημερινότητα της όσο πιο δύσκολη γίνεται. Οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί και η απαγόρευση έκδοσης visa στους Παλαιστίνιους πολίτες έχει εμποδίσει αρκετές φορές τους διεθνείς να ενισχύσουν την εθνική τους, ειδικά εν καιρώ πολεμικών συγκρούσεων. Η εθνική ομάδα έχασε κάποιες φορές παιχνίδια στα χαρτιά επειδή δεν κατάφερε να συμπληρώσει ενδεκάδα ή ούτε καν να ταξιδέψει για τους αγώνες της λόγω των απαγορεύσεων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να στραφεί προς τη διασπορά των Παλαιστινίων σε όλο τον κόσμο αναζητώντας ποδοσφαιριστές με ρίζες από τη Λωρίδα της Γάζας ή τη Δυτική Όχθη και σε κάποιες περιπτώσεις να ανακαλύψει «διαμαντάκια».

Αξίζει ιδιαίτερα αναφορά στη Χιλή, τη χώρα που έγινε το «απάνεμο λιμάνι» για πολλούς Παλαιστίνιους πρόσφυγες που βρήκαν καταφύγιο εκει. Η Χιλή είναι το κράτος που έχει τον περισσότερο πληθυσμό Παλαιστινίων μεταναστών εκτός των χωρών του Αραβικού κόσμου. Μάλιστα, οι μετανάστες ίδρυσαν στην πρωτεύουσα Σαντιάγκο, την Παλεστίνο, μια από τις πιο σημαντικές ομάδες της χώρας με 2 πρωταθλήματα, 3 Κύπελλα αλλά και πορεία μέχρι τους ημιτελικούς του Κόπα Λιμπερταδόρες!

Πλέον η πλειοψηφία των διεθνών είτε αγωνίζεται στο εξωτερικό είτε πρόκειται για μετανάστες 2ής ή 3ης γενιάς σε δυτικές ή αραβικές χώρες. Αν κοιτάξετε τις κλήσεις της εθνικής ομάδας για τα ματς με Κουβέιτ και Ομάν θα βρείτε μόλις δύο παίκτες που αγωνίζονται σε ομάδες της Παλαιστίνης αλλά στη Δυτική Όχθη. Δεν υπάρχει ούτε ένας που να προέρχεται από τη Λωρίδα της Γάζας γιατί πολύ απλά δεν μπορεί να βγει από αυτήν…

Οι Παλαιστίνιοι ποδοσφαιριστές δεν αποτελούν εξαίρεση στις φρικαλεότητες που προκαλεί το Ισραήλ ανά τα χρόνια στην πατρίδα τους: υπάρχουν περιπτώσεις διεθνών που έχουν συλληφθεί, εκτοπιστεί, τραυματιστεί και σκοτωθεί από τον ισραηλινό στρατό. Μάλιστα, υπάρχουν ρεπορτάζ που καταγράφουν περιστατικά Παλαιστινίων ποδοσφαιριστών που έχουν πυροβοληθεί επίτηδες στα γόνατα και στα πόδια από Ισραηλινούς στρατιώτες με σκοπό να τους «κόψουν» οριστικά την καριέρα: To 2014, ο 19χρονος Τζοχάρ Νασέρ πυροβολήθηκε 10 φορές στα πόδια του ενώ το 2019, ο 23χρονος Μοχάμεντ Ομπέιντ δέχθηκε σκόπιμα σφαίρες και στα δύο του γόνατα. Και οι δύο δεν μπόρεσαν να ξαναπαίξουν ποτέ ποδόσφαιρο…

Για την περίοδο της τρέχουσας διαμάχης, από τον Οκτώβριο του 2023 μέχρι τον Ιανουάριο του 2025, η ομοσπονδία ποδοσφαίρου της Παλαιστίνης είχε καταγράψει περίπου 380 θανάτους ποδοσφαιριστών (επαγγελματιών ή ανήλικων μελών των ακαδημιών) ανάμεσα στα χιλιάδες θύματα της γενοκτονίας που διεξάγει το Ισραήλ στη Γάζα.

Η εκδικητική μανία των Ισραηλινών έχει στραφεί πολλάκις και κατά του εθνικού σταδίου της Παλαιστίνης, το οποίο βρίσκεται στη Λωρίδα της Γάζας. Με πρόσχημα πως χρησιμοποιείται ως καταφύγιο για τους μαχητές της Χαμάς, το στάδιο βομβαρδίζεται κάθε φορά που ξεσπάει διαμάχη και ούτε αυτή η φορά αποτέλεσε εξαίρεση. Οι πεισματάρηδες Παλαιστίνιοι πάντως μαζί με την οικονομική συνδρομή της FIFA κατάφεραν να το ανοικοδομήσουν σε κάθε περίπτωση και ελπίζουν να κάνουν το ίδιο όταν τελειώσει η επίθεση του Ισραήλ που κρατάει περισσότερο από ενάμιση χρόνο.

Το Μουντιάλ μπορεί να γίνει η μεγαλύτερη πλατφόρμα διαμαρτυρίας

Μέσα σε όλη αυτή τη φρίκη, οι ποδοσφαιριστές της εθνικής ομάδας πρέπει να συγκεντρωθούν, να υπομείνουν τα πάντα και να αγωνίζονται δίνοντας τον καλύτερο τους εαυτό. Παρά το γεγονός πως μπορεί να αφήνουν πίσω τους στη Λωρίδα της Γάζας οικογένεια, συγγενείς, φίλους για τους οποίους δεν μπορούν να είναι σίγουροι αν θα τους ξαναδούν ζωντανούς. Ωστόσο, η ανάγκη για περήφανη εκπροσώπηση της χώρας τους και η τεράστια ευκαιρία της πρόκρισης σε ένα Μουντιάλ τους διατηρεί στα λογικά τους.

Μπορείτε να φανταστείτε για μια χώρα σαν την Παλαιστίνη, μια μεγαλύτερη πλατφόρμα ορατότητας στη διεθνή κοινότητα από ένα Παγκόσμιο Κύπελλο; Ολόκληρος ο πλανήτης θα παρακολουθεί το Μουντιάλ 2026 και παρά τις ξεκάθαρες οδηγίες της FIFA για την απαγόρευση οποιασδήποτε τοποθέτησης πολιτικού περιεχομένου θα είναι αναπόφευκτο οι εκατομμύρια θεατές και τηλεθεατές να προσέξουν «τον ελέφαντα στο δωμάτιο». Ένα Παγκόσμιο Κύπελλο μπορεί να δώσει στο παλαιστινιακό ζήτημα μεγαλύτερες διαστάσεις από ποτέ, το σύνθημα "Free Palestine" να κατακλύσει τον πλανήτη!

Για ποιο σκοπό θα παίξουν λοιπόν (και) κόντρα στο Ομαν, οι ποδοσφαιριστές της Παλαιστίνης; Τα λόγια του αρχηγού της εθνικής Παλαιστίνης κι εκ των πιο παλιών παικτών της, του τερματοφύλακα Ράμι Χαμάντι το συνοψίζουν σε λίγες φράσεις και συγκλονίζουν:

«Θέλω να παίξω για να ξέρουν όλοι τι συμβαίνει στη χώρα μου, ώστε όλοι να ξέρουν ποιοι είμαστε. Είμαστε άνθρωποι. Είμαστε άνθρωποι. Το ίδιο και εσύ. Χιλιάδες είναι νεκροί. Οι άνθρωποι νομίζουν ότι είναι απλώς αριθμοί. Όχι. Κάθε αριθμός ήταν μια ζωή. Κάθε αριθμός είχε ένα όνειρο. Κάθε αριθμός είχε μια ιστορία, αναμνήσεις, ξέρετε; Γι' αυτό είμαστε εδώ, για να στείλουμε το μήνυμα σε όλο τον κόσμο. Και να παίξουμε ποδόσφαιρο».